طراحی ساختمان چندمنظوره سام پاسداران/دفتر معماری رازان

از اواخر دهه ۱۹۹۰، با تاسیس مراکز خرید و مال ها، چهره شهر تهران و سبک زندگی طبقه متوسط، تغییر پیدا کرد. مراکز خرید نوین در کنار مزایایی همچون ارتباط افراد با شهر در مرحله بعد با افزایش ترافیک و رشد آسیب های شهری به معزل های محلی بدل شدند. طراحی ساختمان سام پاسداران مواجه با چالش شکل گیری یک پروژه تجاری در بستر خیابانی کم عرض بود که باید ضمن تشویق شهروندان به ارتباط با شهر و تامین خواسته های کارفرما مانند استفاده از حداکثر متراژ تجاری، مانع از بروز ترافیک و ازدحام جمعیت و از بین بردن کیفیت های شهر می شد.
مساحت : 17000 مترمربع
تاریخ طراحی: 1391
موقعیت: تهران-پاسداران
معمار: نوید امامی
استراتژی ما، حذف مغازه ها و برندها با تغییر برنامه ریزی پروژه از ساختمان تجاری به یک دپارتمان استور تخصصی بود. در برنامه جدید، دپارتمان استور تخصصی بود.در برنامه جدید،دپارتمان استور ضمن پوشش دادن به کاربری های محلی مانند باشگاه، کافه و هایپرمارکت، در کارکرد اصلی خود با شهر وارد تعامل می شد اما این بار مشتریانش تنها برای تامین مجموعه کالاهایی خاص به این مرکز خرید مراجعه می کنند.

 در مرحله اول با ترسیم خطی فرضی پروژه را به دو بخش تقسیم کردیم که کنش های متفاوتی در برابر محيط برایشان تعریف شد. قسمت پایینی این خط فرضی به تعامل محلى اقدام می کرد و قسمت بالایی کلیتی از ارتباط پروژه با شهر را به نمایش می گذارد.

در زیر خط فرضی با فرورفتگی حجم در ورودی اصلی و تقدیم بخش هایی از حجم به خیابان، امکان خلق فضایی برای حضور غیر فعال شهروندان فراهم آمد و لحظه های درنگ عابران بر روی پله های ورودی، چاشنی منظر خیابان شد. کاستن از حجم در ضلع جنوبی و شکل گیری حیاط، افراد را به گردش حول ساختمان تشویق می کند. یک سوپر مارکت مدرن با فضایی صمیمی که به پاتوقی محلی بدل شده و تنها برای تامین نیازهای یک محله کار می کند، محصول شكل گيري حياط ضلع جنوبی است.

از سوی دیگر در قسمت بالایی خط فرضی، باید پروژه با شهر در ارتباط موثری قرار می گرفت تا حضورش در شهر اخلالی در نظر شهروندان ایجاد نکند. از این رو با پلکانی کردن شکل گیری حجم به ایجاد تراس ها و پوشاندن تاسیسات بر روی بام اقدام کردیم و خط آسمان خیابان کم عرض پاسداران را به گونه ای شکل دادیم که از طرف عابران ملموس باشد.

و در مرحله ی بعدكليت پروژه را با افزایش خوانایی ساختمان در بستر خیابان، به عنوان یک نشانه ی شهری تعریف کردیم که تصویر ذهنی شهروندان را از خیابان می سازد. قرار گیری سایت پروژه در محل تمایل خیابان به سمت شرق، امکان استفاده از منظر جنوب غربی شهر را از طريق ترسيم قابی یونیک و شفاف فراهم آورد و جانمایی سیرکولاسیون عمودی در نماها، تداعی گر ارتباط و هم زمانی گذر عابران شهری با تکاپوی حاضرین پروژه می باشد،به نحوی که حرکت داخل ادامه ی حضور در خیابان تصور شود.

در نمای غربی با بهره گیری از پوسته ای نواری قاب های باریک و عمودی برای کنترل نور غربی ایجاد کردیم که امتداد افقی و کشیده همان پوسته در نمای جنوبی طبقات امکان استفاده از نور بیشتر را فراهم آورد.
تغییر برنامه ریزی مجتمع تجاری به دپارتمان استوری اختصاصی، پروژه را در خیابان به سوژه ی شهری مورد اعتماد تبدیل کرد که در داخل بنا،شهر در پس زمینه ی کالا و برنده ها قرار گرفت و در خارج با حذف مغازه ها، کل بنا به مثابه ویترینی مفهومی در نظر گرفته شد کش برند را در دل خود مستتر کرده است و کلی پروژه این بار به عنوان یک برند خود را به محیط عرضه کرد.


تحریریه معماری آرل
منبع:    archdaily.com   &   razanarchitects.com