۰۲۱-۲۲۹۰۱۹۰۵-۶

نویسنده : تحریریه معماری آرل
تاریخ : پنجشنبه , ۱۳۹۷/۰۶/۲۲ ۱۱:۲۴
روز سینما
تحریریه معماری آرل
مفهوم اتمسفر فضا در معماری و سینما به روح مشترکی اشاره دارد که از آغاز تاریخ سینما بین فیلم ها و هنر کهن معماری وجود داشته و در گذر سال ها به تکاملی خیره کننده رسیده است. امروز معماری سینمایی به چنان نفوذ و تاثیری دست پیدا کرده است که حتی خود معماری حقیقی را وادار به تجدید نظر در اصول زیبایی شناسی و نحوه ارتباط با مخاطبانش کرده است. تردیدی وجود ندارد که معماران زیادی از تاثیر سینما بی خبراند و یا به گفته ی خود فرصتی برای دنبال کردن آن ندارند (این موضوع بسیار سوال بر انگیز است، چگونه کسی می تواند با یکی از مهم ترین پدیده هایی که دهه هاست معماری را تحت تاثیر قرار داده بیگانه باشد). در سوی دیگر سینما گران زیادی وجود دارند که تصور می کنند معماران همان «خانه سازها» هستند و از درک این نکته که هر دو قطعاتی از جهان را جدا کرده و در نمایش فضایی مستقل به عنوان «اثر» به مخاطبشان می دهند، غافلند.

اما این دو هنر به مثابه صنعتی برای بیان ایدئولوژی ها و نگرش های مدرنیسم این پیوستگی را به وجود آورده اند که دیگر نمی توان مرزهای آن ها برای درک بهتر دیگری از هم جدا کرد. امروزه معماری برای نشان دادن دوباره خود به فرا از رمزهای بودن و زیستن نیاز به سینمای با مفهوم و نگرش معمارانه دارد و هم سوی با آن سینما برای فهم بهتر از نوشته ها نیاز دارد تا با در هم آمیختن دیالوگ ها و حس فضاهای معماری شده آنچه در تجسم و انتزاع قرار دارد بر پرده نقره ای بیندازد. هردوی آن ها به ایجاد فضا و روح زندگی می پردازند و در فرایند ادراک فضا هر دو هنر به اصول مشترکی پایبند هستند.

جهان معماری و دنیای سینما از عناصر مشترکی همچون صحنه نور حرکت و دید برخوردارند و می توان گفت هنر معماری در سینما به عنوان اصل ایجاد تعادل و هماهنگی در شکل تصاویر و ترکیب صحنه مطرح می شود. خاصیت مکانی یا زمانی فضا، رنگ، نور، سایه روشن تأثیر متفاوتی بر بیننده می گذارد و می توانند معانی موردنظر کارگردان را تقویت کند فیلم سازان را وادار کند با بهره گیری از معماری از طریق معنا و فضاسازی بصری به شخصیت پردازی، ایجاد هویت و خلق مکان بپردازند.

ارتباط های انتزاعی

یکی از مباحث موردبررسی در روابط بین این دو هنر از تأثیر یکی از این دو هنر در ارتقا و پیشرفت حوزه دیگر است. اولین وظیفه معماری مشخص کردن مکان بشر در جهان است. کمتر فیلمی را می توان دیده کـه تصاویری از معماری را شامل نشود. این جمله صرف نظر از اینکه آیا ساختمان ها واقعاً در فیلم نشان داده می شوند یا نه صحیح است، زیرا قاب بندی یک تصویر دلالت بر وجود و برپایی یک مکان مشخص می کند. از طـرف دیگر، برپایی و تشکیل یک مکان وظیفه بنیادی معماری است این امر را می توان به نقل از مارتین هایدگر ذکر کرد که ما به دورن دنیا پرتاب شده ایم. از طریق مـعماری تـجربیات خارجی و غریبمان را به احساس مثبت منزل و مسکن تبدیل می کنیم. درواقع ساختمان ها را معماران می سازند و به تبع آن فضاها در بستر هنر و انتزاع شکل می گیرد و این امر را می توان امری ناخودآگاه دانست که در آن ساخت مکان، فضا، موقعیت، مقیاس (قاب بندی زندگی بشر) که از مشخصه های معماری هستند، به صورت غیرقابل اجتنابی به تمامی بـیان های سـینمایی نفوذ می کند.

معماری همان گونه که فضا را متحد و یکی می کند، زمان را نیز اداره می کند «معماری تنها رام کردن فضا نیست، بلکه دفاع محکمی در مقابل از بین رفتن زمان است» بـازسازی و یـکی کردن زمان (دوباره مرتب کردن، زیاد کردن سرعت، کم کردن سرعت، متوقف کردن و بازگرداندن) به همان اندازه در بیان سینمایی نیز مهم است. فضای زندگی فضای یکنواخت و بی ارزش نیست. یـک حـادثه مـعنای خاصی را از طریق زمان روز، نور، آب وهوا و صـدا مـی گیرد. به علاوه، هر مکانی تاریخ و معنای نمادین خود را دارد که با واقعه ادغام می شود.

بنابراین اجرای یک واقعه سینمایی کلاً از معماری فـضا، مـکان و زمـان جدانشدنی نیست و کارگردان موظف به خلق معماری اسـت، البـته اغلب به صورت ناخودآگاه. همین معصومیت و استقلال از انضباط معماری حرفه ای است که معماری سینما را لطیف و نافذ می کند و جلوه گاه معماری در عرصه ی سکانس ها و فیلم را می توان همچون یک پس زمینه یا عملکردی همچون یک عکس دانست اکثریت جامعه به مثابه بیننده حقیقی درکی درست از بازتاب معماری در کارهای سینما گران مدرنیسم دارند معماران ساختمان ها را طراحی می کنند و سینماگران به آن حس طراحانِ ارجاع داده می شوند؛ و این مفهوم اتمسفر فضاهای طراحی شده است که به آن ها این توانایی را می دهد که دوباره باز زنده سازی کنند آنچه در انتزاع دارند.

دانش و آگاهی در زمینه ی معماری می تواند سینماگر را در ساخت اثری بهتر یاری رساند ازاین رو می توان گفت سینما و معماری نه تنها از نظر ماهیت حرکت بلکه از  منظر خیال، زمان، فضا، ریتم، رنگ و نور، بافت و تداوم به یکدیگر نزدیک اند. به بیان واضح تر تمامی هنرمندان (نویسندگان، نقاش ها، عکاسان، رقصنده ها) ناخودآگاه به قـلمرو مـعماری وارد مـی شوند، هنگامی که زمینه آنچه را که نمایش می دهند خلق و محیط و ظاهر آن را تعریف می کنند. صحنه های شـهری، سـاختمان ها و اتاق هایی که توسط هنرمندان نمایش داده می شوند حقیقی هستند. هر نویسنده خواننده خـود را بـه مـعماری تبدیل می کند، که همچنان که داستان پیش می رود اتاق ها، ساختمان ها و کل شهر را در ذهنش بنا مـی کند. «جـنایت و مـکافات» داستایوفسکی خواننده را وادار می کند که اتاق غم زده ی را سکلنیکوف و وسعت بی انتهای سنت پترزبورگ را بـسازد. خـواننده فضاها و ساختمان های شاهکار ادبی داستایوفسکی را در حفره های ذهن خود می سازد. وظیفه معماری به عنوان تقویت کننده تـأثیر ذهـنی، به روشنی در معماری سینمایی دو کارگردان با خواستگاه احساسی متضاد منعکس شده است. همان طور که معماری آلفرد هیچکاک مکان های ترس را خلق می کند، اتاق های آندره تارکوفسکی احساس حسرت را القا می کند. ایـن دو کـارگردان به ترتیب متافیزیک معمار گونه ترس و غم را بررسی می کنند. موقعیت گرایی معنای معماری مخصوصاً در هنر هیچکاک روشن است. به عنوان مثال در فیلم های «شمال از شمال غـربی»، «پنـجره پشتی»، «سرگیجه»، «روانی» و «پرندگان»، سـاختمان ها نـقش اساسی دارند.

حقیقتاً هیچکاک از تأثیر ذهنی و معنایی معماری بسیار آگاهی دارد. محیط و معماری همیشه نقش مشابهی در فیلم های هیچکاک دارند؛ آن ها به عنوان تقویت کننده روانـی داستان عمل می کنند فیلم های او مشخصاً در یک جو آرام و روستایی شروع می شوند. صحنه ها و ساختمان ها نشان دهنده تعادل سرگرم کننده و بی تکلف زندگی بورژوازی است؛ اگرچه هنگامی که داستان آغاز می شود، حس شـومی بـه مـحتوای ساختمان ها منتقل می شود. معماری بسیار یکنواخت تدریجی تبدیل به مواد و محتوای ترس می شود، و آنچه در انتها به نـظر مـی رسد این است که ترس خود فضا را مسموم کرده است. این کاربرد فضا را در سینمای داخلی همچون کارهای اصغر فرهادی می توان مشاهده کرد که با استفاده از بازشوها و کاربرد بستری ابژه ی اتمسفری فضا به خلق صفحه ها می پردازد رو روایت گر داستان می شود. بابیان این کنش های فضاسازی شده هدف و مقصودش را از خلق فضا به وجود می آورد.

مـعماری بـه سینما، حال و هوا و معنای حوادثی را که در معماری اتفاق می افتند می دهد. روایت سینمایی مرزهای حقیقت زندگی شده را معنا می کند و اینکه فضا و ساختار معمارانِ و شهرسازانه است که به سینماگران جرئت می دهد که بگویند، ساختار اجتماعی، اقتصادی، سیاسی یک جامعه و حتی سرنوشت انسان ها به چه شکل و نحوی رقم خواهد خورد. و این امر قابل انکار نیست که بزرگان سینمای جهان بدون آنکه درکی درستی از بستر فضاهای معمارانِ داشته باشند نمی توانند مخاطب را با سناریوی و فیلم نامه خود درگیر کنند. این باز خود در ساخت فضاهای معماری شده این انعطاف پذیری دوجانبه دار را به وضوح قابل رؤیت می کند. که معماران همانند کارگترهای سینمایی در زمان خلق فضا باید در ذهن خود به ماورای انتزاع در آثارشان قدم بردارند تا فضایی با بستر مناسب خلق کنند.



تحریریه معماری آرل
نویسنده : حسین ذبیح
منبع : رویدادهای معماری
تعداد بازدید : ۲۷۱۹
نسخه چاپی :  
ارسال نظرات

نظر شما :

مطالب مشابه
سکانس سرخابی / طراحی لابی سینما تیراژه / استودیو آدمون

سکانس سرخابی / طراحی لابی سینما تیراژه / استودیو آدمون

7 پلان سه بعدی هتل های مشهور فیلم های سینمایی

7 پلان سه بعدی هتل های مشهور فیلم های سینمایی

20 فیلم سینمایی که باید قبل از طراحی داخلی منزلتان  ببینید!

20 فیلم سینمایی که باید قبل از طراحی داخلی منزلتان ببینید!

پنج شنبه های سینما و معماری: یک حبه قند

پنج شنبه های سینما و معماری: یک حبه قند

مرد هنر هفتم ایرانی درگذشت

مرد هنر هفتم ایرانی درگذشت

پنج شنیه های سینما و معماری: هتل بزرگ بوداپست

پنج شنیه های سینما و معماری: هتل بزرگ بوداپست

مشاوره معماری

برای داشتن فضای کارآمد و زیبا می توانید از مشاوره متخصصین آرل بهرمند شوید

02122901905
مهندسین مشاور معماری
کاردستی با وسایل دور ریختنی
شرکت طراحی دکوراسیون اداری 
طراحی و اجرای فروشگاه زنجیره ای

عضویت در گروه معماران آرل

بعد از ثبت ایمیل ، حتما از طریق لینک فعال سازی ، عضویت خود را فعال کنید.


طراحی و ساخت ویلا
بازسازی ساختمان
اخذ تاییدیه کمیته نما 
طراحی داخلی مطب
تماس با گروه معماران آرل
: تهران ، نیاوران، سه راه یاسر،ساختمان آوا 2،
پلاک 250، طبقه 3، واحد 34
تلفن  :  ۶-۲۲۹۰۱۹۰۵-۰۲۱ 
فکس :    ۲۲۹۰۱۹۰۷-۰۲۱
ایمیل: info@arel.ir