اندیشه در معماری

در بخش اول از پروژه فکری چیست؟ به چیستی پروژه فکری و چگونگی ارتباط آن با حرفۀ معماری پرداختیم. اما پرسشی که اکنون مطرح می شود بر دشواری های پروژه فکری تمرکز دارد. آیا می توانیم به راحتی ادعا کنیم که ما نیز پروژه فکری داریم؟ قبل از پرداختن به این پرسش، توجه به سیر تفکر در معماری ضروری است. بازنگری و مطالعه در این خصوص، نشان می دهد که همۀ نگرش ها و اندیشه هایی که پیرامون معماری رخ داده و اکنون تاریخ تحولات آن موجود است؛ به یکدیگر تافته، در هم تنیده شده و ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. بنابراین همراه آرل باشید..

آنچه در این بخش از یادداشت حاضر بدان می پردازیم ماهیت پروژه فکری و ارتباط آن با معماری است. در واقع پرسش اصلی این است که پروژه فکری چیست و اساساً چه ارتباطی با معمار دارد؟
در پاسخ به چیستی پروژه فکری از مثالی ساده بهره می گیریم: فرض کنید فردی که حرفه معماری را دنبال می کند در آتلیه طراحی خود حضور دارد. کارفرمایی به او مراجعه می کند تا سفارش طراحی فضایی در بستر معین و با عملکرد مشخص را به او بدهد. قبل از مراجعه کارفرما، معمار می تواند هیچ دغدغه ذهنی نداشته باشد و یا در مقابل پرسشی را دنبال کند که ذهن او بدان گرفتار شده و در صدد یافتن پاسخ است. بنابراین پروژه فکری برای هر معمار به مثابه پرسشی است که آن را در حرفه خود دنبال می کند و به طور مداوم در حال شرح و بسط این چالش و آزمودن آن در پروژه های طراحی خویش است. در واقع، هنگامی که کارفرما طراحی پروژه ای را به معمار می سپارد فرصتی فراهم  می شود تا او ضمن برآوردن خواسته های کارفرما پرسش خود را دنبال کند و یا به تعبیری با آن زندگی کند و آن را عمیقاً بررسی کند.