اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان

نویسنده : تحریریه آرل

تاریخ : يکشنبه , ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ ۱۹:۰۷

تاثیر پنجره‌ بر دکوراسیون و طراحی ساختمان

باتوجه به موقعیت قرارگیری پنجره‌ها، این المان‌ها می‌توانند هم بر نمای داخلی و هم خارجی تاثیر بگذارند. مهم‌تر اینکه، پنجره‌ها منبع نور هر خانه‌ای به شمار می‌روند و این امر اهمیت آن‌ها را در طراحی نمای ساختمان چندین برابر می‌کند. پنجره‌ها در جنس‌ها و انواع گوناگون تولید می‌شوند. بنابراین می‌توان دقیقا متناسب با معماری ساختمان، نما و همچنین دکوراسیون داخلی خانه پنجره ایده‌آل را انتخاب کرد.

به طور مثال، پنجره‌های با فریم افقی باعث می‌شوند فضای داخلی ساختمان بزرگ‌تر نشان داده‌ شوند. در حالی که فریم‌های عمودی باعث می‌شوند نمای ساختمان بلندتر جلوه کند. همچنین پنجره‌های بلند، قدی و نزدیک به سقف باعث می‌شوند فضای داخلی خانه نور بیشتری بگیرد‌. این گونه پنجره‌ها باعث دید بهتر به بیرون هم می‌شوند؛ همین امر، اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان را بیشتر نمایان می‌کند.

پنجره‌های مدرن با اشکال هندسی مختلفی وجود دارند که اگر متناسب با ساختمان انتخاب شوند، تاثیر بسزایی بر نمای خارجی و داخلی می‌گذارند.

تاثیر ظاهر پنجره بر نمای ساختمان

پنجره‌ها از نظر مدل، ظاهر و نحوه باز و بسته شدن در انواع مختلفی طراحی می‌شوند. این المان‌ها می‌توانند بلند، کوتاه، منحنی، آکاردئونی یا لولایی باشند. بنابراین یک معمار برای طراحی پنجره باید مدل آن را متناسب با شکل سازه و حتی موقعیت آب‌وهوایی منطقه انتخاب کند. در این بخش، انواع مدل‌های پنجره و ویژگی‌های آن‌ها بررسی شده‌اند:

پنجره لولایی

یکی از مدل‌های ساده پنجره که در بیشتر ساختمان‌ها و خانه‌ها دیده می‌شود، پنجره لولایی است. به مدل پنجره لولایی، تک حالته هم گفته می‌شود که هزینه کمتری نسبت به سایر انواع پنجره دارد. پنجره لولایی به صورت افقی و تنها روی یک محور باز و بسته می‌شود. معمولا کارفرماهایی که به اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان توجه دارند، کمتر از این مدل ساده بهره می‌گیرند.

پنجره دوحالته

پنجره‌های دوحالته مدل دیگری از پنجره‌های مناسب جهت طراحی برای ساختمان هستند. این پنجره‌های کاربردی هم در دو جهت راست و چپ و هم رو به بالا و پایین باز می‌شوند. این ویژگی، پنجره‌های دو حالته را از سایر مدل پنجره‌ها متمایز می‌کند.

پنجره کلنگی

پنجره کلنگی مدل دیگری از پنجره‌ها است که با نام پنجره مایل هم شناخته می‌شود. این مدل هم رو به داخل و خارج و هم رو به بالا و پایین باز و بسته می‌شود.

پنجره ثابت

همان‌طور که از نامش پیدا است، این مدل پنجره باز نمی‌شود و کاملا ثابت است. از این مدل پنجره، بیشتر برای نماسازی ساختمان و همچنین نورگیری فضای داخل سازه استفاده می‌کنند.

پنجره منحنی

معمارانی که به اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان واقف هستند، سعی می‌کنند از مدل‌های خاص برای زیباسازی نمای سازه استفاده کنند. مدل پنجره منحنی یا نیم دایره، یکی از همین مدل‌های خاص است که زیبایی دوچندانی به نمای ساختمان می‌بخشد.

پنجره آکاردئونی

این مدل پنجره همانند آکاردئون باز و بسته می‌شود. از مهم‌ترین مزیت‌های این پنجره علاوه بر زیبایی این است که می‌تواند به میزان دلخواه باز شود. برخی پنجره‌های آکاردئونی تنها به یک سمت باز می‌شوند. اما برخی دیگر به گونه‌ای طراحی می‌شوند که امکان باز و بسته شدن آنها از هر دو طرف وجود داشته باشد.

پنجره بلند

یکی از موارد اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان زیبایی نمای خارجی و ایجاد فضای روشن در درون ساختمان است. پنجره‌های بلند علاوه بر بزرگتر نشان دادن فضای داخل خانه به زیباتر شدن نمای ساختمان هم کمک می‌کنند. از دیگر مزایای پنجره‌های بلند، چشم‌اندازی است که به بیرون ایجاد می‌کنند و نور طبیعی است که در محیط می‌پراکنند. اما خب این مدل پنجره‌ها همیشه برای ساختمان‌های اداری و مسکونی مناسب نیستند.

به عنوان مثال، در مناطق گرمسیر که نور آفتاب شدید و بیشتر است، پنجره‌های بلند توصیه نمی‌شوند. مگر اینکه از شیشه‌های رفلکس یا دودی برای اینکار استفاده شود که در این حالت، بیشتر، زیبایی نمای ساختمان و چشم‌انداز بیرون مدنظر خواهد بود‌. باوجود مزایای بی‌شمار مدل پنجره‌های بلند، این مدل‌ها یک عیب هم دارند و آن هم تمیز کردن آن‌ها است که قطعا زمان و انرژی زیادی می‌خواهد.

پنجره کشویی

یکی دیگر از موارد اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان توجه به کاربردی بودن پنجره برای فضای موردنظر است‌. پنجره‌‌های کشویی مدل دیگری از پنجره‌های زیبا هستند که به صورت افقی باز و بسته می‌شوند. به این ترتیب که پنجره روی ریل مخصوصی که دارد، کشیده می‌شود. مزیت این‌گونه پنجره‌ها علاوه بر زیبایی، این است که برای فضاهای کوچک بسیار مناسب هستند.

ضمن اینکه از بیرون و از قسمت نما، این مدل پنجره‌ها حس شکوه و زیبایی را به بیننده القا می‌کنند. مزیت دیگر این پنجره‌ها این است که حتی باوجود پرده روی آن‌ها به راحتی باز و بسته می‌شوند. بنابراین نیازی به کنار زدن پنجره برای باز کردن آن‌ها وجود نخواهد داشت.

پنجره‌های رنگی

وجود پنجره‌های رنگی به نمای ساختمان زیبایی باشکوهی می‌دهد. به همین علت، اکثر معمارانی که به اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان و تاثیر زیاد آن روی زیبایی نما واقف هستند، از این مدل پنجره‌ها بهره می‌گیرند. استفاده از پنجره‌های رنگی باعث افزایش جلوه ساختمان و همچنین زیباتر شدن سطح شهر می‌شود‌.

پنجره با اشکال هندسی

پنجره‌ها به غیر از مربع و مستطیل در اشکال هندسی متنوعی هم تولید می‌شوند. در بیشتر ساختمان‌های مدرن، برای افزایش جذابیت نمای ساختمان از دایره، چندضلعی، مثلثی و حتی اشکال هندسی نامتقارن استفاده می‌کنند. اینگونه پنجره‌ها ظاهر متفاوتی به ساختمان می‌دهند و آن را خیره‌کننده‌تر جلوه می‌دهند.

قاب پنجره و تاثیری که روی نمای ساختمان می‌گذارد

اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان کم نیست. اما مهم‌ترین جزء پنجره، قاب آن است. در واقع، قاب پنجره است که مدل پنجره را شکل می‌دهد. امروزه برای طراحی نمای ساختمان از پنجره‌های دوجداره استفاده می‌کنند. از نظر معماران و طراحان، پنجره مهم‌ترین جز نمای ساختمان است. بنابراین قاب پنجره می‌تواند نمای ساختمان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. قاب‌های پنجره با جنس‌های مختلف و در انواع گوناگونی تولید می‌شوند که در ادامه، به معرفی آنها پرداخته شده است.

قاب پنجره UPVC

قاب‌های یو پی وی سی از فریم‌های پلی وینیل کلراید ساخته می‌شوند. این نوع قاب‌ پنجره دارای فضای خالی هستند که با لایه‌هایی از یو پی وی سی پر شده‌اند. همین امر سبب می‌شود قاب‌های یو پی وی سی به عنوان عایق حرارتی استفاده شوند. استفاده از قاب‌های UPVC به طرز قابل توجهی باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و مصرف انرژی می‌شود.

از دیگر مزایای این نوع قاب‌ها این است که عمر بسیار بالایی دارند؛ ضمن اینکه نگهداری از آنها هم بسیار آسان است. تنوع در شکل، اندازه و رنگ‌بندی این قاب‌ها باعث شده است طراحان برای زیباسازی نمای ساختمان از آن‌ها استفاده کنند. عایق دما و جریان الکتریسیته و همچنین ضد اشتعال و آتش‌سوزی بودن از دیگر مزایای قاب پنجره UPVC هستند.

قاب پنجره آلومینیومی

اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان باعث شده است طراحان و معماران از قاب‌های متنوعی برای نماسازی ساختمان استفاده کنند. نوع دیگری قاب پنجره پرکاربرد، قاب آلومینیومی است که طرفداران بسیار زیادی در حوزه ساختمان‌سازی دارد. مقاومت بالا در برابر گرما، سرمای شدید و رطوبت و همچنین وزن کم باعث شده است که از قاب آلومینیومی استفاده زیادی شود.

قاب‌های پنجره آلومینیومی در مقایسه با متریال‌های دیگر، ماندگاری بالاتر و ضخامت کمتری دارند. به هنگام استفاده از قاب‌های آلومینیومی باید به بحث اتلاف انرژی و موضوع رسانا بودن آلومینیوم هم توجه ویژه داشت. به همین علت توصیه می‌شود برای طراحی نمای ساختمان از پنجره‌ها و درب‌های آلومینیومی که عایق هستند، استفاده شود.

قاب پنجره فایبرگلاس

نوع دیگری قاب پنجره وجود دارد که هم به لحاظ زیبایی و هم به لحاظ مقاومت و طول عمر، طرفداران زیادی بین طراحان و معماران دارد. قاب پنجره فایبرگلاس مقاومت بسیار بالایی در برابر نور آفتاب دارد؛ همچنین موجب هدر رفت انرژی نمی‌شود.

قاب پنجره چوبی

متریال چوب به دلیل طرح خاص و رنگی که دارد، معمولا یکی از متریال‌های پرطرفدار برای طراحی قاب درب و پنجره به شمار می‌رود. یکی از موارد اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان استفاده از متریال طبیعی است. چرا که جلوه نما را چندین برابر می‌کند. یکی از مزایای زیبایی شناختی چوب این است که می‌توان آن را متناسب با نمای ساختمان و فضای داخل سازه رنگ‌آمیزی کرد. اما متاسفانه چوب معمولی ماندگاری خیلی بالایی ندارد و در برابر سرما و گرمای شدید، مقاوم نیست.

خبر خوب اینکه انواع مختلفی چوب تولید می‌شوند که این معضل را حل کرده‌اند. ترموود نوعی چوب است که مقاومت زیادی به گرما و سرما دارد و ماندگاری آن هم بسیار بالا است. به همین علت، گزینه ایده‌آلی برای طراحی نمای ساختمان و ساخت پنجره به شمار می‌رود.

نوع دیگر متریال چوب پرطرفدار به نام چوب پلاست وجود دارد که برای ساخت قاب پنجره مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع متریال چوب مصنوعی، ظاهر شیک و زیبایی دارد و برای سفارش انواع قاب‌های پنجره استفاده می‌شود. چوب پلاست نسبت به چوب طبیعی مقاومت بالاتری در برابر حشرات موذی، رطوبت، گرما و سرما دارد. به همین علت، علاوه بر طراحی پنجره برای طراحی نمای ساختمان هم معمولا از پروفیل چوب پلاست استفاده می‌کنند.

قاب پنجره کامپوزیت

یکی دیگر از انواع قاب پنجره که برای معمارانی که به اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان توجه می‌کنند مناسب است، قاب پنجره کامپوزیت نام دارد. یکی از مزایای قاب کامپوزیت این است که مقاومت بیشتری نسبت به چوب دارد. ضمن اینکه در مقایسه با چوب، دوام بالاتر و پایدارتری در زمینه پوسیدگی از خود نشان می‌دهد. قاب‌های کامپوزیت در انواع و اشکال مختلفی طراحی می‌شوند و متناسب با نمای ساختمان قابل نصب هستند.

نکاتی برای طراحی پنجره در نمای ساختمان

برای طراحی پنجره در نمای ساختمان، معمار و طراح باید به نکات مختلفی توجه ویژه داشته باشند و پنجره را متناسب با شرایط مختلف انتخاب و نصب کند‌. مهم‌ترین نکاتی که طراحان باید به آن توجه کنند، در ادامه بررسی شده‌اند.

توجه به سلیقه صاحب ملک

قبل از هر چیز، یک طراح حرفه‌ای باید سلیقه صاحب ملک را در نظر بگیرد. به همین علت، طی جلسات مشاوره، سلیقه صاحب ملک بررسی می‌شود و طراح آن را به عنوان پایه و اساس برنامه‌ریزی‌های خود قرار می‌دهد. در نهایت، رضایت مشتری مهم‌ترین عامل و فاکتور در موفقیت یک طراح است.

سلیقه معمار

قطعا هر معمار و طراحی که به اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان توجه دارد، سلیقه خود را هم برای طراحی این بخش مهم از نمای ساختمان به کار خواهد گرفت. صاحب ملک هم باید به نظر و سلیقه یک شخص حرفه‌ای اعتماد داشته باشد.

توجه به شرایط اقلیمی

یکی از مهمترین فاکتورها به هنگام طراحی پنجره در نمای یک سازه، توجه به شرایط آب‌وهوایی است. استفاده از پنجره‌های بزرگ و نورگیر در مناطق آب‌وهوایی سرد و ابری، بسیار مناسب به نظر می‌رسد. چرا که در این حالت، نور طبیعی بیشتری وارد خانه خواهد شد. برای مناطق اقلیمی گرم و خشک، استفاده از شیشه‌های رنگی، اشکال هندسی و شیشه‌های رفلکس برای طراحی پنجره طرفداران بیشتری دارد. با توجه به این مورد، علاوه بر زیباتر شدن نمای ساختمان، فضای داخلی خانه هم از تابش نور شدید خورشید در امان خواهد ماند.

سبک ساختمان

سبک نمای ساختمان نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد. پنجره باید متناسب با سبک مورد نظر انتخاب شود. نمای ساختمان در سبک‌های مختلفی از جمله کلاسیک، مینیمال، مدرن، پست مدرن و غیره طراحی می‌شود‌. قطعا پنجره انتخابی هم باید متناسب با سبک ساختمان انتخاب و نصب شود.

نوع ساختمان

یکی دیگر از فاکتورهای مهم به هنگام طراحی پنجره برای نمای ساختمان، نوع ساختمان است. ساختمان از نظر کاربری می‌تواند مسکونی، اداری، تجاری یا مواردی از این قبیل باشد. بهتر است طراح یا معمار پنجره‌ها را متناسب با نوع ساختمان در نظر بگیرد.

جمع‌بندی

اهمیت طراحی پنجره در نمای ساختمان بر کسی پوشیده نیست. پنجره هم منبع نور است و هم راهی برای ارتباط برقرار کردن با دنیای خارج. همچنین پنجره اولین چیزی است که در نما، توجه بیننده را به خود جلب می‌کند. بنابراین باید به بهترین شکل ممکن انتخاب شود. برای طراحی پنجره، معمار باید انواع مدل‌های پنجره و نوع قاب را درنظر بگیرد و بهترین مورد را برای ساختمان انتخاب کند. همچنین طراح باید به شرایط اقلیمی، نوع سازه و سبک آن برای انجام بهترین طراحی توجه ویژه داشته باشد.

https://www.americanwindowcompany.com/what-role-do-windows-play-in-a-home/#:~:text=Windows%20not%20only%20add%20light,interior%20design%2C%20mood%20and%20appearance.

https://www.bfi.co.id/en/blog/mengenal-apa-itu-fasad-rumah#:~:text=The%20main%20components%20of%20the,light%20to%20enter%20the%20house.

https://www.detail.de/en/de_en/windows-and-facades-35062

https://www.archdaily.com/1002545/the-crucial-role-of-glass-facades-in-four-housing-projects

https://www.archdaily.com/910241/pivoting-sliding-accordion-and-curtain-wall-different-types-of-windows-in-11-buildings