۰۲۱-۲۲۹۰۱۹۰۵-۶

نویسنده : تحریریه معماری آرل
تاریخ : سه شنبه , ۱۳۹۷/۰۸/۲۹ ۱۵:۱۲
گروه معماری فضاهای خاکستری
تحریریه معماری آرل
در زمانه ای که گروه های معماری عمدتا به زیبایی رندرها و یا خارق العادگی فرم ها فکر می کنند، رائوم لابوآر (raumlabor) گروهی است که چیزهایی دم دستی مثل آهن حلبی یا نایلون بادکنک را به بازی گرفته و از دل آن ها زیبایی خلق کرده است. این گروه، معمار پیش پاافتاده هاست: مصالح ساده، فضاهای خاکستری و خوشباشی های روزمره را به کمال می رساند.

کمی از دنیای لوکس و ترگل ورگلی که دور گروه های معماری را گرفته فاصله بگیریم؛ امروز هروقت صحبت از گروه یا شرکتی معماری می شود آنچه اول به چشم و ذهن می آید رندرهای فوق العاده، نور، برق و متریال های رنگ روشن درخشان است. اما بگذارید به پشت این چهره هم نگاهی بیاندازیم. زیر این غشای درخشان گروه هایی فعالیت می کنند که دغدغه شان بیش از این رنگ و برق هاست. کسانی که به زیبایی چیزهای دم دستی فراموش شده و فضاهای «خاکستری» فکر می کنند. گروه هایی مثل «رائوم لابوآر ».

دراویش فقط مربوط به گذشته نبودند، حداقل خلق و خوی و بی اعتنایی به زرق و برقشان هنوز بعضی جاها وجود دارد. من گروه رائوم لابوآر را دراویش معماری جدید می دانم، چون سرشان را از عظمت بالای سرشان به سمت چیزهای کوچک و پیش پا افتاده چرخاندند. چیزی که این گروه را برای من جالب توجه می کند کشف زیبایی در مصالح ساده و مطرود همچون آهن حلبی و نایلون و لوله است. دغدغه های این گروه بسیار عجیب و همزمان بسیار آشنا هستند: حمام و سونایی روی آب، فضایی موقت برای خوشباشی در شهرها، کشف و پرداختن به فضاهای گمشده ی شهر همچون زیر پل یا زمین های متروکه، و... می بینید؟ همه شان بسیار آشنا هستند و در عین حال بسیار فراموش شده.

«فضای انفجاری» و «پایویون سبز»: صوفیان شادخوار

دغدغه های صوفیانه ی گروه رائوم لابوآر به خوبی در آثارشان نمایان است. یکی از اولین آثارشان که باعث شهرتش گشت، پروژه ی «فضای انفجاری » بود. تصور کنید یک ون متحرک را که در شهر می گردد و خدمتی ارائه می دهد، ولی این خدمت نه یک کتابخانه یا کافه ی سیار، که یک «تالار» است. دقیق تر بگویم: یک دیسکو! محلی برای خوشباشی. فضای انفجاری هم همین است. یک ون کوچک که در شهر می گردد ولی فضایی بزرگ را با خود می آورد: نایلونی عظیم که موقع نیاز باز می شود و تالاری شفاف و سبک برای چندنفر می سازد تا خوش باشند و با موسیقی برقصند. چنین تالاری را در این شلوغی شهر کجا می توان باز کرد؟ قاعدتا در فضاهای رهاشده و خاکستری: زیر پل ها، حاشیه ی اتوبان ها، لچکی های بی مصرف شهرسازی و یا زمین های متروک مانده. تمام ویژگی های معماری رائوم لابوآر را در این پروژه می توان دید: خوشباشی، موقتی، متریال دم دستی و احیای فضای خاکستری.

فضاهای خاکستری در معماری

فضاهای خاکستری همان جاهایی هستند که حواسمان به آن ها نیست. گاهی چنان دور از چشم اند که ناگزیر خاکستری می شوند ولی گاهی جلوی چشممان شروع می کنند به محو شدن. شاید شما هم مجسمه، نیمکت یا فواره ای در اطراف محل زندگی تان سرراغ داشته باشید که از نظرها محو شده باشند و دیگر به چشم نیایند: پتانسیل های گمشده ی شهر! رائوم لابوآر در شهر مونترال کانادا به سراغ یکی از همین گمشدگان شهری رفت: فواره ای که به جُرم سادگی اش از چشم ساکنان آنجا محو شده بود. اهالی محل می توانستند آن را ببینند ولی نگاهش نمی کردند. کاری که رائوم لابوآر کرد، کشف کیفیت مخفی آن مکان بود: سازه ای چوبی و بیست ضلعی به دور فواره ساختند که از درون معبدی مدور است و از بیرون باغچه ای عمودی. البته این دوگانگی آنقدرها هم عجیب نیست: اگر آنها براستی درویشان معمار هستند، عجیب نیست که عبادتگاهشان نیز چنین شادخوارانه و سبز به نظر برسد.

raumlabor
این سازه ی چوبی در فستیوال دوسالانه ی مونترال بنا شد و سعی کرد روشی جدید برای حیات بخشیدن به فضاهای خاکستری و فراموش شده ارائه دهد: هر جسم پیش پاافتاده ای می تواند سنگ بنای معبدی فرح بخش باشد. چیزی که این معبد را همزمان مقدس تر و شادخوارانه تر می کند، نمای زنده ی آن است. دیوارهای  این معبد تنها پوسته ای برای جدایی بیرون از درون نیستند، بلکه نفس می کشند.
آثار raumlabor

دانشکده ی شناور: رائوم لابوآر به کدام سو خواهد رفت؟

احتمالا شما هم در فک و فامیلتان از این دست آدم های شبیه گروه رائوم لابوآر دیده باشید: جوانانی درویش مسلک و اهل دل که از بلندپروازی های این زمانه خسته اند و به دنبال کشف زیبایی در چیزهای پیش پاافتاده اند. اما این جوانان تا کی اینطور می مانند؟ کمتر کسی در بزرگسالی هم به این نگرش ادامه می دهد. بیشتر جوانانِ شادخوار و درویش مسلک در بزرگسالی یا به کلی از آرمان جوانی شان دست کشیده و به میانسالانی بدعنق تبدیل شده اند، و یا به خرابات نشینانی ضداجتماعی بدل می شوند. بر سر شور شادخوارانه ی رائوم لابوآر چه خواهد آمد؟ هنوز برای قضاوت زود است اما از دو اثر اخیرترشان می شود سرنخ هایی فهمید: گویا توانسته اند راهی برای ادامه ی آرمانشان در بزرگسالی بیابنند بی آنکه از جامعه قهر کنند!

raumlabor

اگر دو پروژه ی قبلی این گروه در فستیوال ها و یا کارگاه های ایده پردازانه شکل گرفتند، پروژه ی «دانشگاه شناور » این گروه در برلین کارفرمایی برجسته دارد؛ تبعا سطح کار از یکسری بازی فراتر رفته است اما رائوم لابوآر همچنان روحیه ی بازیگوش خود را حفظ می کند. باز هم سایت پروژه، زمینی ازیادرفته است. جایی که به قول دست اندرکارانش «کسی از مردم برلین حتی روی نقشه هم نمی توانست پیدایش کند»؛ جایی خیلی دور ولی خیلی هم نزدیک! درست در میان بافت شهر. گروه رائوم لابوآر با جیغی لطیف و کودکانه دوباره نظرها را به این سایت جلب کرد: حجمی از سازه های لوله دار و بالونی که بر روی سطح آب ساخته شده اند و با پل هایی به یکدیگر متصل اند.

raumlabor
raumlabor

پروژه بسیار به چشم آمد و موفق شد؛ آنقدر موفق که حتی وقتی در میانه ی کار، دانشگاه برلین به کسری بودجه رسید و مجبور شد در مصرف بودجه ی خود در چنین طرح هایی ضرف نظر کند، مقامات محلی و مردم به صرف بودجه ی شهر برای تکمیل این پروژه رضایت دهند. فضاهای این دانشگاه شناور بسیار شفاف و به هم مرتبط است و سخاوتمندانه به دانشجویان اجازه می دهد که انواع کیفیت ها را برای انواع کنش ها و گردهمایی های خود بیابند. در کنار این خوی دوستانه و صمیمی، این پروژه عمیقا مدرن و پیشرو است! معمولا وقتی صحبت از امر پیشرو می شود چند سیم و چرخ دنده ی ترسناک تصور می شود، ولی باید تصورمان از معماری عصر دیجیتال را که تقریبا واردش شدیم عوض کنیم: در این عصر، فاخر بودن اثر نه به مواد و متریال و... که به نحوه ی چیدمان و ارتباط انها در کنار یکدیگر است. شاید این دانشگاه شناور در نگاه اول پاره پاره به نظر برسد ولی چنان این پاره ها شاعرانه و معنادار کنار هم چیده شده که برلینی ها عاشقش شدند!

بلوغ رائوم لابوآر: سونای گوتنبرگ

اما اگر بخواهم شخصا یکی از آثار رائوم لابوآر را به عنوان گل سرسبدش بدانم، آن «سونای گوتنبرگ » در سوئد است. شاید دانشگاه شناور را باید پیشروتر و آینده نگرانه تر دانست، ولی کم و بیش سونای گوتنبرگ «معماری تر» است! صادقانه اگر بگویم من سونای گوتنبرگ را بهترین اثر معماری که دیده ام نمی دانم، ولی اگر روزی دست به معماری بزنم احتمالا چنین بنایی خواهم ساخت؛ مصالح حلبی آهن زنگ زده – یکی از نفرت انگیزترین متریال ها در نزد معماران و حتی نامعماران! – در دست این گروه در این پروژه چنان درست و موقرانه به کار رفته است که کسی گمان نخواهد کرد بتوان مصالحی بهتر از این هم به کار برد. ساختمان حس و حالی کهن دارد ولی هرکسی می تواند به سادگی بفهمد جدید است.

raumlabor

گفته بودم رائوم لابوآر هردفعه به سراغ چیزهای مطرود می رود و زیبایی خلق می کند؛ آن چیز مطرود در اینجا، غیر از ورق آهن «حمام» است. قرن ها پیش حمام ها حکم فضاهای جمعی برای دیدار و خوش وبش شهروندان را داشت، چیزی که در ایران تا همین چند دهه پیش به چشم می خورد. به تدریج حمام ها شخصی شدند و استخرها هم آن نقش پررنگ حمام ها را ایفا نکردند؛ ولی گروه رائوم لابوآر در این پروژه سعی کرد نقش حمام و سونا را دوباره برجسته کند و چنان این حمام و سونای عمومی را آیکونیک ساخته و فضاهای داخل و بیرونش را با هم عجین کرده که تبدیل به نمونه ای استثنایی گشته است. مقیاس ریز و صمیمی در کنار موقعیت شناور این سونا و معماری داخلی دوستانه اش، به دقت و به تناسب محله ای که در آن ساخته شده طراحی شده اند.

raumlabor

تحریریه معماری آرل
درویش های معمار: معرفی گروه معماری رائوم لابوآر (raumlabor)
شهاب الدین تصدیقی| دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

مآخذ:
www.dezeen.com
www.archdaily.com
raumlabor.net

تعداد بازدید : ۱۸۴۷
نسخه چاپی :  
ارسال نظرات

نظر شما :

مطالب مشابه
دانلود مقاله روند فکری رم کولهاس

دانلود مقاله روند فکری رم کولهاس

طراحی ساده و متناسب با مکان می‌تواند بیمارستانی بسازد که شفا دهد

طراحی ساده و متناسب با مکان می‌تواند بیمارستانی بسازد که شفا دهد

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: لوئیس باراگان (Luis Barragan)

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: لوئیس باراگان (Luis Barragan)

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: آنتونیو گائودی

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: آنتونیو گائودی

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: لینا بو باردی

دوشنبه های آشنایی با معماران جهان: لینا بو باردی

رم کولهاس چگونه رم کولهاس شد؟

رم کولهاس چگونه رم کولهاس شد؟

مشاوره معماری

برای داشتن فضای کارآمد و زیبا می توانید از مشاوره متخصصین آرل بهرمند شوید

02122901905
مهندسین مشاور معماری
کاردستی با وسایل دور ریختنی
شرکت طراحی دکوراسیون اداری 
طراحی و اجرای فروشگاه زنجیره ای

عضویت در گروه معماران آرل

بعد از ثبت ایمیل ، حتما از طریق لینک فعال سازی ، عضویت خود را فعال کنید.


طراحی و ساخت ویلا
بازسازی ساختمان
اخذ تاییدیه کمیته نما 
طراحی داخلی مطب
تماس با گروه معماران آرل
: تهران ، نیاوران، سه راه یاسر،ساختمان آوا 2،
پلاک 250، طبقه 3، واحد 34
تلفن  :  ۶-۲۲۹۰۱۹۰۵-۰۲۱ 
فکس :    ۲۲۹۰۱۹۰۷-۰۲۱
ایمیل: info@arel.ir