چهارشنبه های معرفی کتاب: چشمان پوست؛ معماری و ادراک حسی

تحریریه معماری آرل

معماری ظرفیت الهام بخش، سرگرم کننده و ارتقا دهنده زندگی را دارد. اما چرا تصاویر معماری که بر روی تخته های ترسیم یا صفحه کامپیوتر مطلوب به نظر می رسند، تا به این حد حضور فیزیکی نا امید کننده اند؟
پاسخی که یوهانی پالاسما عنوان می دارد، نهفته در برتری قلمروی بینایی در فرهنگ تکنولوژیک و مصرف گرایی امروزی است که در آثار و آموزش معماری رواج یافته است. علی رغم اینکه تجارب ما از جهان با ترکیب پنج حس به قاعده در می آیند اما همچنان معماری بیشتر تحت التزام صرف به حس بینایی تولید می شود. سرکوب سایر قلمروهای ادراکی منجر به فقر محیط پیرامون و به وجود آمدن احساس جدایی و بیگانگی می شود.
از زمان چاپ نخست کتاب «چشمان پوست» در سال 1996، این کتاب به یک تئوری کلاسیک در معماری منجر شده و لازم است که در برنامه درسی مدارس معماری سراسر جهان مورد مطالعه قرار گیرد. این کتاب مشتمل بر دو مقاله بلند است. اولین مقاله به بررسی گسترش تاریخی الگوواره بینایی محور در تمدن غرب از زمان یونان باستان و تاثیر آن بر تجارب ادراکی جهان و سرشت معماری می پردازد. مقاله دوم نقش سایر ادراکات حسی را در یک تجربه کامل معماری مورد مطالعه قرار می دهد و راهی به سوی یک معماری چند- حسی می گشاید که حس تعلق و یکپارچگی را تسهیل می سازد. از زمان چاپ نخست کتاب، علاقه ی فزاینده ای به نقش بدن و ادراکات حسی در هر دو جنبه فلسفه و آموزش معماری پدیدار شده است. چاپ جدید تجدید نظر شده و تکامل یافته این اثر شاخص نه تنها الهام بخش معماران و دانشجویان برای طراحی یک معماری کل نگر خواهد بود بلکه درک خوانندگان عام از دنیای پیرامونشان را نیز غنی تر خواهد ساخت.
از زمان انتشار کتاب «معماری تجربه گرا» اثر معمار دانمارکی، استین ایلر راسموسن (Steen Eiler Rassmussen)،در سال 1959 تاکنون چنین متن موجز و صریحی که بتواند در این زمان بحرانی در جهت پیشرفت معماری قرن 21 در اختیار دانشجویان و معماران قرار گیرد، منتشر نشده است.
یوهانی پالاسما از شناخته شده ترین معماران و نظریه پردازان فنلاندی است. در تمامی جنبه های تئوری و طراحی وی- که شامل معماری، گرافیک، برنامه ریزی شهری و طراحی نمایشگاهی می باشد- اهمیت موکدی بر هویت، تجارب احساسی و لامسه گرایی به چشم می خورد.

عنوان: چشمان پوست: معماری و ادراک حسی
نویسنده: یوهانی پالاسما
ترجمه: رامین قدس
مشخصات نشر: تهران، پرهام نقش
موضوع: معماری- زیبایی شناسی

تحریریه معماری آرل