ایروژل، ماده‌ای به سبکی هوا و به مستحکمی استیل

تحریریه معماری آرل

ایروژل یکی از مستحکم‌ترین مواد موجود روی زمین است. وقتی چنین جمله‌ای را می‌خوانید احتمالاً یاد فلزات سنگینی مثل انوع فولاد می‌افتید و می‌پرسید نسبت به فولاد محکم‌تر است یا نه؟ و همچنین می‌پرسید: ایر به معنی هواست، آیا چگالی‌اش مثل هوا بسیار پایین است؟ چطور ممکن است چیزی به سبکی هوا و با استحکام فولاد ساخته شده باشد؟ در ادامه‌‌ی مطلب به معرفی ایروژل‌ها و خواص جالب و عجیبشان می‌پردازیم.

ایروژل بسیار سبک و محکم است، از استحکام آن می‌توان اینگونه تعریف کرد که قطعه‌ای از آن توان تحمل باری که هزاران بار بیشتر از وزن خودش است را دارد. عایق گرمایی بسیار خوبی است و لذا در برابر عبور گرما به سختی مقاومت می‌کند. در مورد سرما هم همین‌طور است. امواج صوتی هم به سختی از ایروژل عبور می‌کنند. از نظر چگالی 1000 بار سبک‌تر از شیشه است، با توجه به اینکه 99.8 درصد آن هواست، نور هم به راحتی از آن عبور می‌کند و کاملاً شفاف به نظر می‌رسد. ممکن است ایروژل حتی از هوا هم سبک‌تر باشد! بله، ممکن است، سبک‌ترین ایروژل‌ها که بر اساس سیلیکا ساخته می‌شوند، حتی از هوا هم سبک‌تر هستند.

علیرغم اینکه ایروژل شکننده و سبک است، خواص جالب و مفیدی دارد. خواصی که آن را به عنوان یک عایق عالی الکتریسیته، صدا و حرارت، معرفی می‌کند. استحکام بسیار بالای هم یک خاصیت بسیار جالب آن است. یک بلوک نیم پوندی ایروژل، توان تحمل وزنی در حد نیم تن را دارد. ناسا می‌کوشد که کاربردهای جدید در عرصه‌ی هوافضا برای این ماده‌‌ی جالب پیدا کند.

در تصاویر می‌توان خواص این ماده را به چشم دید و بیشتر تعجب کرد!

اگر بخواهیم ایروژل را از نظر میزان انتقال حرارت با شیشه مقایسه کنیم، باید بگوئیم که یک پنجره‌ی با ضخامت 1 اینچ و از جنس ایروژل به اندازه‌ی پنجره‌ی دیگری به ضخامت 10 اینچ و از جنس شیشه، گرما را حفظ می‌کند. 10 برابر عایق‌تر از شیشه آن هم با وزنی باورنکردنی. با اینکه نزدیک به یک قرن از تولید آن گذشته، هنوز هم تحقیقات روی این ماده ادامه دارد. ایروژل ماده‌ی گرانی است و محدودیت‌های خاص خود را دارد، اما شاید یکی از مهم‌ترین مواد مورد بررسی در قرن 21 باشد.

از دیگر ویژگی‌های ایروژل قابلیت جذب جالب آن است. شاید در آینده برای جلوگیری از نشت روغن مورد استفاده قرار بگیرد. همین خاصیت در پزشکی هم کاربرد دارد، در واقع یکی دیگر از کاربردهای آن در سیستم رساندن تدریجی مواد داروئی به بدن انسان است که فعلاً در مرحله‌ی آزمایش و بررسی است.