چگونه نورپردازی بر روحیه، بدن و عملکرد فضا تأثیر می گذارد ؟

به احتمال زیاد همین لحظه شما در حال خواندن این متن در یک فضای داخلی با چراغ های روشن هستید. برای اکثر مردم ، زندگی مدرن مستلزم گذراندن بیشتر روز در اتاق های بسته است  و این سبک از زندگی سبب می شود تا در مجموعی از چراغ های مصنوعی و طبیعی غرق شویم  با این حال ، اگرچه نور مصنوعی امکاناتی منحصر به فرد را برای بشر فراهم کرده است اما باعث سردرگمی در بدن ما نیز شده است  که البته هزاران سال است که برای پاسخ به محرک های نور خورشید در روز و تاریکی شب  به طرق مختلف تکامل یافته است. این پاسخگویی به نور طبیعی را ریتم یا چرخه شبانه روزی می نامند که چرخه بیولوژیکی 24 ساعته را تقریباً در همه موجودات توصیف می کند. ریتم های شبانه روزی در درجه اول تحت تأثیر پذیرش نور قرار دارند ، اما دما و سایر محرک ها نیز در  این روند نقش دارند. در ادامه با آرل همراه باشید....

ساعت طبیعی بدن ما در بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس قرار دارد که با گیرنده های  نوری واقع در بدن (مانند شبکیه) مرتبط هستند  این گیرنده ها وظیفه همگام سازی ساعت داخلی بدن ما با نوری را دارند که در طول روز جذب می کنیم.  از این رو شناخت چرخه شبانه روزی بسیار ضروری است زیرا بر ریتم های بدن انسان تأثیر می گذارد و بر خواب ، خلق و خوی ، بیداری ، هضم ، کنترل دما و حتی تجدید سلول نیز موثر است. تحقیقات نشان می دهد که مقدار کافی از نور سطح خلق و خو و انرژی را بهبود می بخشد ، در حالی که نورپردازی ضعیف به افسردگی و کمبودهای دیگر در بدن منجر می گردد.. میزان و نوع نور به طور مستقیم بر غلظت ، اشتها ، خلق و خو و بسیاری از جنبه های دیگر زندگی روزمره تأثیر می گذارد.
اما اگر بیشتر وقت خود را در محیط های پر از نور مصنوعی بگذرانیم ، چگونه می توانیم یک ریتم شبانه روزی سالم داشته باشیم؟ یا چگونه معماران می توانند از نورپردازی برای بهبود ریتم های شبانه روزی و در نتیجه زندگی سالم تر استفاده کنند؟ محققان تقلید از چرخه طبیعی روز را با چراغهای مصنوعی توصیه می کنند. چراغ های روشن تر و قوی تر برای صبح و در طول روز پیشنهاد می شوند ، در حالی که چراغ های کم نور تر برای شب توصیه می شود. تنظیمات مخالف می تواند باعث ایجاد ریتم شبانه روزی گیج کننده در روند نرمال بدن گردند ، برنامه خواب ما را تغییر داده یا منجر به کاهش انرژی در طول روز شوند. مطالعه ای از دانشگاه تورنتو نشان دهنده اهمیت نور است ، نشان می دهد که چراغ های روشن واکنش عاطفی اولیه ما را به یک محرک تشدید می کنند و اثرات آن می تواند هم مثبت و هم منفی باشد.
دمای رنگی نور نیز به همین میزان بر بدن انسان موثر است. در واقع ، هرچه درجه حرارت رنگ بالاتر باشد ، نور روشن تر و خنک تر خواهد بود. در این حالت ، "گرم" و "سرد" به گرمای فیزیکی لامپ اشاره نمی کند ، بلکه به رنگ نور می پردازد. چراغ های گرم باعث می شوند درمحیط دلپذیری و آرامش بیشتری احساس شود، در حالی که چراغهای با تناژ سرد محرک محیط هستند که کاربران را هوشیارتر ، متمرکز تر و باعث افزایش سطح بهره وری می شوند. همچنین اعتقاد بر این است که نور سفید میزان هورمون مرتبط با خواب را کاهش می دهد ، و باعث می شود احساس هوشیاری بیشتری داشته باشیم.
نورسفید یا مهتابی می تواند برای مکانهایی که ذهن باید با سرعت کامل کار کند ، مانند سالن اجتماعات ، آشپزخانه های صنعتی و حتی کارخانه ها ، جایی که انتظار می رود تمرکز بالایی داشته باشد ، ایده آل باشد.


تناژ های زرد  از آنجا که مطابق با غروب و طلوع خورشید است ، مواقعی که بدن به طور کلی ارمش را به ارمغان می آورد همانطور که از گذشته انسان ها شب ها در معرض چراغ های پر فشار قرار نمی گرفتند و در برابر نور ماه و آتش قرار می گرفتند. نورپردازی ضعیف ، غیرمستقیم و گرم باعث می شود محیط ها ساکت تر شوند و افراد آرامش بیشتری داشته باشند. اگرچه این ممکن است برای یک محیط کار که نیاز به کارآیی و بهره وری دارد ، انتخاب مناسبی نباشد ، ممکن است برای یک رستوران ، یک استراحت گاه  یا اتاق خواب مفید باشد.

کارشناسان موافق هستند که استفاده از نور خورشید در طول روز و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور در معرض سردی مهتابی ها در هنگام خواب می تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد و بر رفاه و بهره وری افراد تأثیر بگذارد. اگرچه کنترل نورپردازی در تمام محیط ها و فضاهایی که در آن ساکن خواهیم بود غیرممکن است ، اما آگاهی از تأثیرات نورپردازی بر بدن ما می تواند به عملکرد  بهتر فضا و همچنین بدن انسان موثر باشد.

تحریریه معماری آرل- غزاله عزالدین
منبع: archdaily