کوشک نمکی، رتبه دوم جایزه معمار 97

نام پروژه : کوشک نمکی
طراح : حمید رضا مظفری بیدگلی / گروه طراحی سایبان سازه کاشان
محل اجرا: آران و بیدگل، دریاچه نمک بیست کیلومتری بعد از معدن نمک
کارفرما: جناب آقای حاجی احمد احمدی بیدگلی
طراحی : حمید رضا مظفری بیدگلی
اجرا: مهندس حمید رضا مظفری بیدگلی، مهندس محسن دیاری بیدگلی، آقای محسن کمال آرانی
نظارت: مهندس محسن دیاری، مهندس حمید رضا مظفری
سازه و مطالعات : محسن دیاری بیدگلی، حمید رضا مظفری بیدگلی، فرزانه صباغیان بیدگلی
جوایز : رتبه دوم، بخش عمومی جایزه معمار
عکس: استودیو دید

در ابتدا، به دنبال خانه ای نمکی که تماما از نمک طراحی شده، مطالعات خود را شروع کردیم و به جستجوی نمونه های مشابه در ایران و جهان گشتیم ولی نمونه های اتاق نمکی فقط از 5 درصد نمک تشکیل شده بود و آن هم آب نمکی بود که به عنوان پوش بر روی نما استفاده کرده بودند، در مطالعات کتابخانه ای هم در هلند به این مسئله پرداخته بودن که بیشتر تئوری بود بنابراین تلاش آزمایشگاهی خود در دانشگاه آزاد کاشان برای به دست آوردن ترکیبی خاص برای ملات و بلوک انجام دادیم و همچنین مطالعات میدانی همزمان در دریاچه و برای به دست آوردن ترکیبات اجرایی انجام می گشت، بعد از یک سال مطالعه مصالح مناسب را پیدا کردیم مرحله بعد تعیین مکان مناسب برای ساخت مجموعه بود بعد از ارزیابی های فروان بیست کیلو متری از دو راهی کویر مرنجاب و دریاچه نمک برای سایت مجموعه انتخاب گردید.

در طراحی کوشک نمکی به چند اصل توجه شد

1. استفاده از متریال نمک، به صورت گسترده متریالی که دوباره به راحتی به خود بستر برگردد و آلودگی نداشته باشد.
2. انتخاب فرم مدور برای استفاده از جریان هوا بود. فرم دایره ای فرمی با ایرو دینامیکی مناسب است که با کوچکترین جریان هوا، نسیم به روی تمام بدنه به حرکت در می آید و علاوه بر آن این فرم موجب استحکام بیشتر سازه نمکی می گشت.
3. کوران هوا : با استفاد از بادگیر و بادگیر های سقفی و پنجر ها امکان کوران هوا در جهت آسایش حرارتی فضای داخل فراهم گردید.
4. خشت ها 25 در 04 سانتی نمکی دارای تاخیر دمایی و ظرفیت دمایی مناسب بودند بنابراین فضای داخل را خنک نگه می داشتند.
5. آبشار نمکی بیرون هم توده نمک دپو شد را بسیار مناسب مهار می کرد و هم موجب خنک شدن دیواره و اطراف می گشت و علاوه برآن جنبه گردشگری داشت.
6. به دلیل اینکه با کندن بیست سانتی متر در دریاچه به آب می رسیم و آب زلال آن خود جذابیتی برای توریست است و جنبه درمانی نیز دارد پیشنهاد گردید با ایده گرفتن از کوشک ایل گلی تبریز دور تا دور کوشک، دریاچه ای کنده شود و کوشک به وسیله پلی به محیط اطراف اتصال پیدا کند و این دریاچه سالی یک بار نیاز به لای روبی دارد که خود نمک لایه روبی شده جنبه درمانی بسیار مناسبی دارا می باشد.
7. رواقی که دور گنبد نمکی را احاطه کرده است سقفی نور گذر دار می باشد هم روشنایی روز داخل را تامین می کند هم طبق اصل شیء در شیء فضای داخل را جذاب تر می گرداند علاوه بر آن جنبه حفاظتی برای داخل نیز دارد و موجب حفاظت ستون های نمکی از آب باران و شرایط اقلیمی می باشد.
8. تمام آب باران که بر سقف مجموعه ریخته می شود به خاطر فرم سقف در مخزنی جمع آوری می گردد.
9. فضای دوبلکس مانند داخل که به وسیله دپو نمک ایجاد گشته امکان دسترسی به بالای آبشار و استفاده از بهار خواب و تراس و همچنین دید عالی به مخاطب از دریاچه نمک را می دهد و حتی امکان دسترسی بر روی گنبد را نیز برای مخاطب فراهم می کند.
10. جنبه توریست سلامت مجموعه، به دلیل خالص بودن کوشک نمکی جنبه و پتانسیلی بالا دارد که امکان تسویه هوای داخل ریه ها و نرمی پوست و رفع درد های عضلانی و مفصلی را به مخاطب می دهد در این راستا و با توجه به فرهنگ مخاطب ایرانی وان آب نمکی در داخل کوشک به همراه دوش آب شیرین ایجاد گردید است. در ضمن این مجموعه به عنوان نمونه آزمایشی و پایلوت ساخته شده و تقریبا یک سال از ساخت آن می گذرد و پایداری خیلی مناسبی در برابر شرایط خیلی بد جوی از باران و برف و طوفان نشان داده است و در فاز بعدی به دنبال گسترش مجموعه هستیم.
 

تحریریه معماری آرل
منبع : گروه طراحی سایبان سازه کاشان