غــول رم کـولهاس

در سی سال اخیر معماران تلاش کردند تمرکز خود را از طراحی مبنی بر اصول قدیمی سالن تئاتر که حول سال اصلی نمایش و مرکزیت آن میچرخید ، بردارند.
خانه ی موسیقی پورتو (کاسادا موزیک) به جای مبازه با برتری غیر قابل اجتناب راه های شنیدن صدا در این شکل سنتی تلاش میکند تا به شکل سنتی سالن کنسرت به روش دیگر توسط باز تعریف رابطه ی بین فضای مقدس داخلی و فضای عمومی خارجی نیرو بخشد.
خانه موسیقی کاسادا که میزبان جدید ارکستر ملی پورتو محسوب می‌شود، در یک میدان عمومی جدید در روتوندا واقع شده است. این بنا با شکل متمایز چند وجهی ،از بتن سفید ساخته شده است که در عصر پیکره و تندیس های بیشمار جامد و باورکردنی باقی میماند.

موقعیت‌ ساختمان خانه موسیقی کلید توسعه‌ی تفکرات شرکت OMA بود؛آن ها تصمیم گرفتند که سالن جدید کنسرت را در محدوده ی ساختمان های قدیمی که روتوندا را تعریف میکند نسازند، بلکه یک ساختمان منفرد در زمینی مسطح که با سنگ تراورتن سنگفرش شده،مقابل پارک روتوندا در همسایگی یک منطقه ی کارگر نشین، بسازند.با این نگرش،مسائل نمادگرایی،قابل رؤیت بودن و دسترسی در یک حرکت حل شد.

بعلاوه تالار کنفرانس مجلل، به عنوان یک توده ای ساده که از فرم جامد ساختمان ساخته شده است،به پایان رسید.ساختمان خانه ی موسیقی همچنین شامل یک فضای اجرای کوچک تر با انعطاف پذیری بیشتر و فاقد صندلی ثابت،ده اتاق تمرین نمایش، استودیو ضبظ،یک بخش آموزشی، یک رستوران ،تراس،بار،یک اتاق VIP،فضاهای اداری و یک پارکینگ زیر زمینی با ظرفیت 600 خودرو میباشد.

استفاده ی خلاقانه از متریال و رنگ سراسر فضا یکی دیگر از ضروریات بود ،علاوه بر آن دیوارهای منحصر به فرد شیشه ای -پرده مانند- در هر دو خروجی تالار بزرگ ، دیوارهایی با مقیاس بزرگ از جنس پلای وود ،دارای طرح های چوبی و برجستگی های طلایی مزیین شده است که منظره ای چشمگیر به نما می دهد.

بخش VIP کاشی های نقاشی شده با دست دارد که منظره‌ی سنتی روستایی را تداعی می‌کند، در حالی که تراس پشت بام با طرح‌های هندسی سیاه و سفید کاشی کاری شده است. کفپوش‌های بخش عمومی نیز اغلب آلومینیومی هستند.

در طراحی این بنا هیچ لابی ویا مرکز اجتماعی لحاظ نشده است، در عوض یک مسیر عمومی پیوسته  که فضاهای اطراف تالار کنفرانس را با استفاده از پله ها،پله برقی ها و سکوها به هم متصل میکند. بعد از این که پورتو در سال 2001 به عنوان یکی از دو پایتخت فرهنگی اروپا انتخاب شد، وزارت فرهنگ و شهرداری پورتو، «پورتو 2001» را به عنوان سازمانی برای آماده‌سازی و راه انداختن اقدامات فرهنگی و شهری متفاوت برای شهر پورتو، تاسیس کرد. در این زمینه پنج شرکت معماری بین‌المللی بررسی شدند که در بین آن‌ها از شرکت OMA برای یک همکاری محدود در ساخت یک سالن کنسرت جدید در مرکز تاریخی پورتو دعوت به عمل آمد.

شهرسازی

از آنجایی که این بخش از پورتو هنوز یک شهر "دست نخورده" بود، OMA تصمیم گرفت که سالن کنسرت جدید را به عنوان بخشی از یک دیوار دایره ای کوچک در اطراف روتوندا اصلاح نکند،اما یک ساختمان انفرادی روی سطحی مربع شکل و جدید بسازد که توسط سه بلوک شهری محصور شده و به پارک تاریخی روتوندا متصل است. با این نگرش،مسائل نمادگرایی،قابل رؤیت بودن و دسترسی در یک حرکت حل شد.
پس از مداخله معماران OMA پارک روتوندا از طریق تداوم و تضاد ، دیگر نه تنها پیوند بین پورتو قدیم و پورتو جدید است، بلکه یک برخورد مثبت از دو مدل مختلف شهر است.

آکوستیک

پس از بررسی کیفیت آکوستیک سالن های کنسرت موجود، نتیجه گرفتند که بهترین سالن های جهان دارای یک  shoe box  هستند.
 

مفهوم معماری

با توجه به این که بیشتر مؤسسات فرهنگی در یک زمان میتواند به بخش محدودی از جمعیت خدمات رسانی کند،اکثریت مردم شاهد فرم و ساختار بیرونی آن ها هستند و فقط تعداد کمی از مردم میدانند داخل بنا چه اتفاقی می افتد.OMA  با در نظر گرفتن ساختمان به عنوان یک جرم جامد رابطه ی بین سالن کنسرت و فضای عمومی را در داخل و خارج مورد توجه قرار میدهد.
گروه OMA  تلاش بر این داشتند که این ساختمان محتویاتش را به گونه ای بدون نیاز به آموزش به شهر ارائه دهد و در عین حال شهر در معرض عموم قرار دارد به گونه ای که پیش از آن هرگز رخ نداده است.
فضاهای باقی مانده، بین چند عملکردی عمومی در معرض نمایش شامل فضاهای خدمت رسانی ثانویه مانند فضای خانه، یک رستوران، تراس، فضاهای فنی و حمل و نقل عمودی میباشد.
در این پروژه یک مسیر عمومی پیوسته که تمام توابع عمومی را متصل می کند و "فضاهای باقی مانده" در اطراف سالن بزرگ با استفاده از پله ها، پلتفرم ها و پله برقی قرار گرفته است : این ساختمان یک ماجراجویی معماری است. مجموع فضاها کنارهم حلقه ای را ایجاد کرده اند که امکان استفاده از ساختمان برای جشنواره با اجراهای همزمان وجود دارد. این ساختمان شامل اتاق های زیادی از جمله اتاق های تمرین چند نفره و تک نفره، اتاق تعویض لباس را برای ارکستر فیلارمونیک پورتو ارائه می دهد و علاوه بر آن امکاناتی را برای اعضای خارجی و مهمان فراهم می کند. معماران OMA حین طراحی مواد جدید و کاربردهای جدید مواد موجود را از جمله شیشه های راه راه برای پنجره های تالار کنفرانس، کاشی های استفاده شده برای اتاق های مختلف ، سایبان و دیوار در تالار بزرگ، به طور انحصاری برای Casa da Musica مورد مطالعه قرار دادند.

سازه ی ساختمان

تالار موسیقی کاسادا با نمای تراش دار و برجسته ی خود که از فضاهای داخلی ساده ومتعارف آن استخراج شده به وضوح نمایان است. ساختمان با پوسته ای به ضخامت 400 میلی متر ودیوارهای سالن های کنفرانس اصلی به ضخامت 1 متر سیستم حمل بار اولیه وپایداری ساختمان ها هستند. دیواره های سالن های نمایش به عنوان دیافراگم داخلی عمل می کنند و مخلوط بتن برای نماهای خارجی مورد استفاده قرار گرفت.

تحریریه معماری آرل
مترجم:فرزانه مردانی
منبع: archdaily.com