کلینیک دندانپزشکی : طراحی فضایی گرم و صمیمی با رویکرد امید به زندگی

نویسنده : تحریریه معماری آرل

تاریخ : يکشنبه , ۱۳۹۹/۰۴/۱۵ ۰۹:۴۷

تحریریه معماری آرل

کلینیک های دندانپزشکی معمولا فضاهای خوشایندی برای مراجعه نیستند و یا شاید بهتر است بگوییم رفتن به دندانپزشکی اتفاقی نیست که یک نفر را خوشحال بکند. یک فضای پذیرش بی روح، صندلی های استرس زا و همینطور درب های وروردی زجرآور اتاق های کلینیک. سرتاسر چنین فضاهایی با نوعی حس عدم اعتماد بین پزشک و بیمار درآمیخته است. با این حال اگر خوش بینانه تر به چنین فضاهایی نگاه کنیم، این فضاها می بایست امیدبخش بوده و یا حداقل فضایی گرم و صمیمی داشته باشند. ممکن است تجربه رفتن پیش دندانپزشک یک تجربه ناخوشایند باشد اما جادوی طراحی شرکت Design RIGI برای این کلینیک، گرماب خش این فضا بوده و حس توجه به بیمار، اهمیت به حضور او و صمیمی بودن به این فضا داده است.

پیش از آنکه استودیو RIGI به طراحی این پروژه وارد شود، کارفرما این کلینیک دندانپزشکی، یک طرح کامل و آماده برای طراحی این فضا در اختیار داشت اما این طرح پاسخگوی مشکلات موجود در یک فضای درمانی متداول نبود. بعد از آنکه از استودیو RIGI برای این پروژه دعوت شد، کانسپت های اولیه طراحی به وسیله معماران این استودیو با همکاری کارفرمای پروژه به دست آمد. تصمیم معماران بر این بود که حس ناراحت بودن در فضاهای درمانی، از این پروژه، به واسطه طراحی آن حذف شود و یک جو متفاوت برای کل این فضا خلق گردد. در این طرح سعی شده است این ایده را بیان شود، که فضاهای درمانی نیاز دارند که به واسطه بینش به کار رفته در طراحی، نمایشگر اعتماد و امید باشند. این فضاها می بایست گرم و صمیمی و باز باشند و تعامل و لبخند را به زندگی بیاورند. طراحان کلینیک دندانپزشکی امیدوار بودند که تمام این اهداف را بتواند در این فضا به نمایش بگذارد. وقتی فضا صمیمی تر باشد، زندگی شادتر و زیباتر می شود. طراحی این کلینیک از قلب RIGI برآمده است و بخشی از سبک زندگی به شیوه گروه معماری RIGI است.

رنگ سازمانی و رنگ لوگو این کلینیک دندانپزشکی به رنگ نارنجی بوده و ملهم از تصویر پرتقال است. بنابراین فرم های دایره ای شکلی در سراسر طراحی این فضا به عنوان المان اصلی طراحی به کار رفته و همینطور متریال مورد استفاده در این طراحی، یعنی چوب و همینطور رنگ های به کار رفته متناسب با رنگ نارنجی، در کل بنا ایجاد حس گرمی کرده اند. این فضا از 4 بخش تشکیل می شود: ورودی، بخش کودکان، بخش انتظار و کلینیک. در کنار عملکرد اصلی هر یک از این بخش ها، در طراحی هر یک از آنها رویکردی به کار رفته که در مجموع چهار بخش، ماهیت برند این کلینیک دندانپزشکی را به نمایش بگذارند و همینطور محیط سرد فضاهای درمانی، به یک فضای زنده و گرم تبدیل شود که منجر به تعامل بین افراد شده، گرما بخش باشد و همینطور حس توجه و مراقبت به بیماران بدهد.

این پروژه در یک پارک واقع شده است. برای آنالیز این بنا از حیث رفتاری که در آن اتفاق می افتد، باید دانست که دیدن پزشک متفاوت از خرید کردن است. معمولا هیچ مهمان رهگذری برای کلینک ها وجود ندارد. بیماران زمانی که از بیماری خود آگاه می شوند به پزشک مراجعه می کنند. طبیعت خاص این صنعت، باعث می شود که چنین بناهایی نیاز به یک نشانه خیره کننده برای جذب مشتریان نداشته باشند و تنها یک نمای دوستانه می تواند حس فاصله بین فضای درمانی و بیمار را از بین ببرد.

بدین ترتیب استراتژی اتخاذ شده از سوی شرکت RIGI این بوده است که مرز بین فضای داخل و خارج به واسطه استفاده از گیاهان در نما تضعیف شده و فضای داخل و خارج به هم مرتبط شوند. بعلاوه مقیاس لوگو این کلینیک که روی نما به کار رفته است ساده تر شده تا بار تبلیغاتی مازاد آن حذف شود. نمای خارجی به واسطه فرم های دایره ای به داخل نیز نفوذ می کند، فرمی که متاثر از برند این کلینیک است و به علاوه از متریال های جذاب برای خلق یک فضای کاری گرم و صمیمی استفاده شده است. در طراحی میز پذیرش سعی شده است حس راحتی و تساوی حقوق در نظر گرفته شود. از زمانیکه کاربران این فضا از ورودی وارد آن می شوند، می توانند به این حقیقت اقرار کنند که فضای این کلینیک گرم و صمیمی و دوستانه است.

یکی از اهداف RIGI برای طراحی این فضا ایجاد حس اعتماد بوده است. جهان بزرگسالان پیچیده است و کمبود حس امنیت و در عین حال توجه بیش از حد، هر دو می تواند حس فضایی غیر صمیمی و دور را به دست دهد، بنابراین پیشنهاد شده که فضای مربوط به کودکان در مهمترین بخش ورودی در نظر گرفته شود. نگهداری از کودکان بیماران در حقیقت توجه به والدین آنهاست. کلینیکی که به نگهداری کودکان توجه می کند می تواند این حس را ایجاد کند که شرایط بیمار برای او مهم است و این فضا به بیماران توجه می کند. فضا تنها به معنای یک محدوده نیست و آنچه که RIGI تلاش می کند به آن برسد این است که رفتار و احساسات و نیاز افراد در یک فضا را کشف کند. ایده طراحی فقط حرکتی در جهت تبلیغات نبوده بلکه هدف آن این است که در نهایت توسط کاربران درک شود. این نکته اصلی طراحی در دنیای امروز است.

صندلی های انتظار در بیمارستان های متداول در ردیف های موازی جایگذاری می شوند. با این حال این حس نظام مند بودن صندلی ها، حس راحت نبودن در بیماران را افزایش می دهد. جدا از این ها، بدترین حس این است که آنچه شما انتظارش را می کشید، ملاقات با یک دندانپزشک است و این اتفاق حقیقتا برای هیچ کس اتفاق مثبتی نیست. بنابراین در این بنا چیدمان اتاق انتظار به صورت میز شام در آمده است. در اینجا مردم می توانند رو در روی یکدیگر بنشینند، با هم گپ بزنند و با آرامش بیشتر انتظار بکشند. با این روش فرآیند انتظار کشیدن ساده تر می شود. فضای نارنجی رنگ و شفاف در قسمت چپ سالن انتظار، فضای اصلی تعیین شده برای کلینیک است.

تمام تجهیزات پزشکی در اینجا متمرکز شده و همینطور استریل می شوند. بنابراین فلسفه شفاف بودن عملکرد یک کلینیک، به واسطه این جداره شیشه ای و گشوده رو به بیماران، محقق شده است. تمام رویکردهای طراحی به کار گرفته شده، به کاربران اجازه می دهد بیش از آنچه فضای یک کلینیک معمول به همراه دارد، از این فضا دریافت کنند. در عین حال نوع طراحی این کلینیک بر محوریت نحوه زندگی افراد، باعث شده است حس توجه در آن افزون شده و همینطور گرمابخش فضا باشد. ممکن است این فضا به مانند یک خانه به نظر نرسد اما RIGI سعی کرده است که به واسطه طراحی این فضا، افراد حسی مانند حسی که در یک خانه دارند را در آن تجربه کنند. گذشته از همه این ها کلینیک فضایی است که در آن مشکلات حل می شوند و امید به وجود می آید و این دقیقا همان حسی است که یک خانه در ما به وجود می آورد.

وقتی بیماران تابلو بخش های مختلف یک کلینیک، مثل تابلو دپارتمان ایمپلنت یا دپارتمان رادیولوژی را در ردیفی کنار هم می بینند، حس ناراحت بودن و نگرانی آنها بیشتر می شود. RIGI تابلوهای متداول این بخش ها را حذف کرده و به جای آن از نشانه هایی که با حروف طراحی شده اند و قابل خواندن هستند، روی شیشه راهرو کلینیک استفاده کرده است. مشکل سردرگمی و پیدا نکردن مسیر در کلینیکی با این ابعاد وجود ندارد اما بعلاوه RIGI از نشانه های عددی برای ایجاد ارتباط بین راهرو و دپارتمان ها استفاده کرده است. اعداد مختلف نشانگر فضاهای مختلف با عملکردهای متفاوت هستند . حذف حس ناراحتی و نگرانی بیمار از دیدن پزشک، تا جای ممکن، هدف اصلی RIGI از طراحی این بنا بوده است. طراحی این بنا حول ایده های گرما بخش بودن، صمیمی بودن و ایجاد حس توجه کردن، شکل گرفته است. این بنا هدیه ای است از طرف RIGI به بیماران این کلینیک و دندان های آنها.
طراح: LIU Kai
شرکت طراحی: RIGI
عکاسی توسط: BIAN Huan-Min