۰۲۱-۲۲۹۰۱۹۰۵-۶

نویسنده : تحریریه معماری آرل
تاریخ : دوشنبه , ۱۳۹۶/۰۸/۲۲ ۱۲:۳۴
تحریریه معماری آرل
اختلاف نظرهای فراوانی درخحوص موضوع اسکان و سرپناه موقت وجود دارد. برخی بر این عقیدهاند که اسکان موقت حد واسط بین اسکان اضطراری و بازسازی دائمی است. به اعتقاد آنان اسکان و سرپناه موقت زنجیره اتحال مراحل ابتدایی مدیریت سانحه و بازسازی دائم است و ماهیتاً آن را مرحلهای جداگانه در نظر نمیگیرند. گروهی دیگر معتقدند که این مرحله مرحلهای جداگانه است. فلسفه وجودی اسکان موقت این است که برنامهریزان و مدیران بازسازی بتوانند با راحتی و فراغت بیشتر تصمیم گیری و برنامه ریزی کنند و مردم نیز در سرپناه موقت از گزند حوادث در امان باشند. با توجه به طولانی شدن زمان ساخت مسکن آسیب دیدگان، این حق باید در مسکن موقت برای آسیب دیدگان فراهم شود.

در مطالعات انجام شده درخصوص بلایا، تأمین سرپناه و مسکن مناسب برای حادثه دیدگان جریان پیوست های از سرپناه اضطراری تا احداث مسکن دائمی را دربرمی گیرد که معمولاً با سه گروه اسکان اضطراری، اسکان موقت و اسکان دائم سر و کار دارد. اسکان اضطراری شامل شرایطی است که بازماندگان سانحه به دنبال محلی خارج از خانه دائمی خود هستند تا برای مدتی کوتاه در آن اقامت کنند. سرپناه موقت به شرایطی برمیگردد که فراتر از تأمین یک سرپناه صرفاً در شرایط اضطرار است. مسکن موقت شامل شرایطی است که در آن خانواده هایبازمانده، مسئولیت ها و فعالیت های روزمره شان را در محل اقامت جدید ادامه می دهند و از اینکه شرایط زندگی آنها از حالت اضطراری و موقتی خارج شده است آگاه اند. این اسکان میتواند به صورت واحدهای متحرک، مسکن اجاره ای، چادر یا حالت های دیگر باشد. در مسکن دائم، بازماندگان به خانه های دائمی شان برمی گردند.

اسکان موقت

برای فراهم آوردن تسهیلات لازم و امکان دستیابی به سکونت مناسب در مرحله اسکان موقت، لازم است نمونه های موردی اسکان موقت حوادث گذشته مطالعه و ارزیابی شوند تا ویژگی ها و نقاط قوت و ضعف آنها به دست آیند و در طراحی های جدید مورد استفاده قرار گیرند. در جدول 1 نمونه های محدودی از اسکان موقت که در داخل و خارج کشور پس از زلزله استفاده شده، بررسی گردیده است.

 
زمان و مکان سانحه
نوع اسکان موقت بررسی ویژگی ها و اشکال ها
زلزله سال های 1968 - 1976 - 1980 ایتالیا
کانکس ها و خانه های پرفابریکه و پیش ساخته
  • برطرف نشدن نیازهای مردم در این کانکس ها به دلیل وارداتی بودن این نوع مسکن موقت
  • طولانی شدن بیش از حد فرایند بازسازی و تحور عموم مردم که این خانه ها، خانه های دائمیشان است و بنابراین دست به تغییراتزیادی در نما و قسمت های داخلی آن میزدند.
  • مناسب نبودن به دلیل گران بودن این نوع اسکان موقت پیش ساخته
زلزله 1995 ژاپن
کانکس
  • طراحی نامناسب برای استفاده افراد کم توان
  • ارتفاع زیاد دوش ها و سرویس های بهداشتی
  • قابل استفاده نبودن رمپ های ویژه سالمندان و معلولان به دلایل فنی
  • مشکل فضای اسکان موقت در خانواده های پر جمعیت
زلزله گوجارت 2001 هندوستان
ساخت خانه های موقت با استفاده از محالح ساختمانی
  • تهیه کردن سرپناه هایی از طری مؤسسات خودی یا سازمان های غیردولتی با کمک های مردمی و استفاده از محالح مناسب در مناطقی که جابه جایی یا نقل مکان جزئی وجود داشت.
  • تأمین صرفاً محالح ساختمانی برای آسیب دیدگان به منظور ساخت سرپناه موقت
سونامی آسیای شرقی 200
ساختمان های موقت فلزی
  • مناسب نبودن ساختمان های فلزی در برابر آفتاب سوزان
  • هزینه بالای ساختمانه ای پیش ساخته
زلزله 2005 مظفرآباد پاکستان
واحدهای پیشساخته و خانه اقوام
  • اسکان تعدادی از خانوارها به صورت موقت در منزل اقوام رفتن برخی به مناطق دور از منطقه زلزله زده
  • سکونت گزیدن بعضی از خانوارها در اردوگاه ها
  • استفاده کردن بعضی از خانواده ها از ساختمان هایی که به صورت جدی آسیب ندیدند.
بازسازی قیر و کازرون سال 1356
اتاقک های نیمروی بتنی
  • ساختن واحدها با استفاده از بتن مسلح پیش ساخته
  • انطباق نداشتن اسکان با شرایط اقلیمی منطقه و فرم آن
  • هزینه بالای تعمیر و نگاهداری
  • استفاده از واحدهای مذکور به عنوان مراکز تفریحی ورزشی در منطقه در زمان حاضر
زلزله 1369 رودبار و منجیل
مسکن موقت زیگالی
  • ساخت مسکن موقت به صورت سیستم سنتی زیگالی (نوعی سیستم و ساخت محلی)
  • زیربنای 14 - 12 متر مرب
  • اسکلت اتاقک از چوب
  • بدنه ها با شاخه های درختان یا تخته چوب به صورت مورب
  • داشتن مقاومت مناسب دربرابر لیزش
زلزله 1369 گیلان و زنجان
اتاق های 35 متری
  • احداث مسکن موقت به دست مردم با گرفتن 20 هزار تومان پول و برخی محالح ساختمانی
زلزله 1382 بم
چادر صحرایی و کانکس
  • مقاومت ناکافی چادر برای استفاده طولانی
  • عایق نبودن چادرها دربرابر عوامل جوی و باد و باران
  • کمبود فضا در داخل چادر به دلیل عایق نبودن چادرها، از ورقه های پلاستیکی برای جلوگیری از نفوذ آب باران استفاده شده است.
  • بالابودن هزینه های جانبی کانکس
زلزله 1385 لرستان
چادر
  • عاری از برخی خصوصیات اساسی سرپناه
  • مناسب نبودن از نظر حفاظت اموال، دام ها و جیره مواد غذایی
  • نداشتن جای کافی برای یک خانواده
  • پوسیدن زود هنگام
زلزله 1391 ورزقان و اهر
چادر و کانکس
  • کمبود امکانات بهداشتی در اسکان موقت
  • بعد خانوار بالا و فضای کم برای زندگی داخل چادر و کانکس
  • نبود تهویه و آلودگی داخل چادر مشکلات ناشی از زندگی جمعی و گروهی در اسکان موقت
  • مشکلات پخت و پز
  • مشکلات گرمایش داخل چادرها

با توجه به اهمیت مسکن موقت در بازسازی پس از سانحه، بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران در این زمینه راهکارهایی برای بهبود مسکن موقت ارائه کردند تا بیشترین کمک را به آسیب دیدگان برسانند و آسایش و آرامش نسبی را به آنان برگرداند. در جدول زیر نام تعدادی از کارشناسان و نظر آنان آورده شده است.

منبع راهکار
امیدوار و دیگران ( 1386 )
محافظت در برابر گرما، سرما، باد و باران؛ تثبیت و حفظ حدود خانه مالکیت و تحرف درآوردن اموال، بازسازی ساختمان و تجدید سازمان اجتماعی
ایجاد امنیت روانی و تأمین محیط خصوصی؛
تعیین نشانی مشخص برای دریافت خدمات (خدمات پزشکی، غذا و مانند این ها) اسکان افراد در محدودهای که امکان دسترسی به کار وجود دارد
ساعدی خامنه و حسینی
  • مصونیت در برابر بزهکاری ریسک اعتمادکردن
  • امکان تنهاگذاشتن فرزندان
  • عدم دخالت و کنترل دیگران
  • امکان دارابودن خلوت و تنهایی
  • تعل خاطر به محل سکونت
  • آسایش و راحتی
  • سرزندگی و حیات محیط اسکان
  • آشفتگی و بی نظمی محیط
 
نیکروان منفرد
دارابودن هویت خاص از نظر مشخحات عمومی، فنی و عملکردی؛ درنظرگرفتنرمساحتهای گوناگون متناسب با نیاز استفادهرکنندگان؛ تولید بهرصورت پیشرساخته و
سبک، مقاوم و پایدار؛ استفاده از مصالح موجود و بومی در ساخت؛ سبک و قابل اجرابودنربا نیروهایی با مهارت فنی ساده؛ درنظرگرفتن عوامل مؤثر بر آسایش مانند اقلیم و فرهنگ
از یکسو و رعایت شرایط مرتبط با روشنایی،گرمایش و سرمایش از سوی دیگر
Corsellis & Vitale 
دارابودن حریم شخصی و امنیت مناسب؛ مسکن بادوام و مقاوم؛ دارابودن روشنایی و شبکه گرمایی و تهویه مناسب؛ تأسیسات زیربنایی مناسب شامل تأمین آب؛ درنظرگرفتن
بهداشت و امکانات مدیریت زباله و ضایعات و جلوه های هویت فرهنگ
بمانیان و بختیاریان
سرعت ساخت بالا؛ کمبودن وزن؛ حجم کم در حالت قبل از برپایی؛ شرایط نگهداری آسان در انبار؛ قابلیت حمل و نقل آسان؛ کم بودن گونه ها و تعداد اتحالات؛ اجرای ساده با نیاز به
مهارت فنی اندک؛ امکان گسترش در آینده؛ ارائه و اجرا برای مساحت های گوناگون؛ پیش ساختگی پی و سایر قطعات امکان تعویض و جایگزینی قطعات؛ استفاده از محالح در دسترس
بحرینی و آخوندی
محافظت در مقابل گرما، سرما، باد و باران؛ انبارکردن اثاث و حفظ آنچه از فاجعه سالم باقی مانده است؛ تثبیت و حفظ حدود خانه؛ ایجاد امنیت روانی؛ تأمین محیط خصوصی
Lindell et al.
سرعت ساخت بالا؛ وزن و حجم کم در حالت انبار؛ قابلیت برپایی آسان؛ اتحالات از نظر تنوع و شمار عددی در حالت کمینه؛ قابلیت گسترش در آینده؛ امکان تعویض و جایگزینی قطعات؛ پیش ساخته بودن پی ساختمان، ساده بودن نحوه اتصال و تراز آن
فلاحی
استفاده ار فناوری بومی؛ کمبودن هزینه حمل و نقل؛ مناسب بودن از نظر ایمنی، فرهنگی و اقلیمی؛ مشارکت آسیب دیدگان در برپایی؛ عدالت در توزیع یکسان اسکان موقت بین آسیب دیدگان؛ اهمیت دادن به معیارهای معماری و محوطه سازی محلی و بومی
سرتیپی پور 
قابلیت حمل ون قل و استقرار سری ؛ قابل استفاده در شرایط مختلف؛ استفاده از سازه های مناسب؛ سهولت تولید، راحتی نصب و جزئیات اجرایی ساده؛ هماهنگ و همساز با محیط زیست، اقلیم و آبوهوا
بهزادفر
محافظت در برابر گرما و سرما؛ توجه به وسعت چادرها متناسب با بعد خانوار؛ متناسب بودن نوع چادرها با فرهنگ و نوع زندگی آسیب دیدگان (شهری یا روستایی بودن) برپایی اسکان موقت نزدیک محل زندگی قبلی آسیب دیدگان
Johnson Cassidy
ارائه سطح راحتی از کیفیت زندگی در اسکان موقت مطابق با استانداردهای غالب زندگی؛
قیمت کم؛ امکان ساخت سری ؛ ساخت مسکن وقت متناسب با فرهنگ آسیبدیدگان؛
برای استفاده مجدد امکانپذیر باشد، حذف آسان و غیر آلاینده مسکن موقت


تحریریه معماری آرل
نویسنده : مازیار آصفی، شهین فرخی
منبع : آرل
تعداد بازدید : ۵۲۲۲
نسخه چاپی :  
ارسال نظرات

نظر شما :

مطالب مشابه
طراحی شهری برای پاریسی جدید

طراحی شهری برای پاریسی جدید

سالن سونا معلق بر روی دریاچه، و غرق در کوهستان های نروژ

سالن سونا معلق بر روی دریاچه، و غرق در کوهستان های نروژ

تبدیل فضای عمومی به هسته مرکزی فرهنگی

تبدیل فضای عمومی به هسته مرکزی فرهنگی

طرح پیشنهادی ترمینال کشتی رانی در سئول

طرح پیشنهادی ترمینال کشتی رانی در سئول

جایگاه استخر در طراحی ویلا

جایگاه استخر در طراحی ویلا

بررسی موزه نقاشی دالی

بررسی موزه نقاشی دالی

مشاوره معماری

برای داشتن فضای کارآمد و زیبا می توانید از مشاوره متخصصین آرل بهرمند شوید

02122901905
مهندسین مشاور معماری
کاردستی با وسایل دور ریختنی
شرکت طراحی دکوراسیون اداری 
طراحی و اجرای فروشگاه زنجیره ای

عضویت در گروه معماران آرل

بعد از ثبت ایمیل ، حتما از طریق لینک فعال سازی ، عضویت خود را فعال کنید.


طراحی و ساخت ویلا
بازسازی ساختمان
اخذ تاییدیه کمیته نما 
طراحی داخلی مطب
تماس با گروه معماران آرل
: تهران ، نیاوران، سه راه یاسر،ساختمان آوا 2،
پلاک 250، طبقه 3، واحد 34
تلفن  :  ۶-۲۲۹۰۱۹۰۵-۰۲۱ 
فکس :    ۲۲۹۰۱۹۰۷-۰۲۱
ایمیل: info@arel.ir