آرل موزیک : آهنگساز اتریشی فرانتس یوزف هایدن

نویسنده : تحریریه معماری آرل

تاریخ : جمعه , ۱۳۹۵/۱۱/۲۲ ۱۲:۵۷

تحریریه معماری آرل

آهنگساز اتریشی فرانتس یوزف هایدن Franz Joseph Hayden با بیش از 106 سمفونی، را می توان معمار سبک کلاسیک دانست. فرانتس یوزف هایدن (31 مارس ۱۷۳۲ در روه راو، اتریش - ۳۱ مه ۱۸۰۹ در وین) آهنگساز و موسیقی‌دان اتریشی و یکی از پایه‌گذاران موسیقی کلاسیک و همچنین از پرکارترین و برجسته‌ترین موسیقی‌دانان در این دوره است. او همچنین به‌دلیل سهم بسزا در توسعه ی موسیقی و نیز کثرت آثارش به «پدر سمفونی» و «پدر کوارتت زهی» ملقب است. تأثیر وی بر آهنگسازان بعدی انکار ناپذیر است. مشهورترین دانش آموز هایدن، لودویگ وان بتهوون Ludwig van Beethoven بود. سایه موسیقی هایدن بر روی آهنگسازان بعدی مانند شوبرت Schubert ، مندلسون Mendelssohn و برامس Brahms مشهود است. او همچنین استاد و دوست نزدیک آهنگساز شهیر، موتسارت بود.

هایدن بیشتر عمر هنری خود را به عنوان موسیقی دان درباری در خانواده ثروتمند استرهازی Esterházy و در املاک ایشان سپری کرد. این امر هایدن را تا اواخر عمر از موسیقیدانان هم دوره جدا کرد که این امر به گفته هایدن، وی را " مجبور به اصیل و بدیع بودن" کرد. با این حال موسیقی هایدن به طور گسترده منتشر شد و هایدن را در بیشتر دوره فعالیت حرفه ای خود به مشهورترین آهنگساز اروپا بدل کرد.
جیمز وبستر James Webster نقش هایدن در تاریخ موسیقی کلاسیک به طور خلاصه به شرح بیان می کند: "او در هر سبک موسیقی سرآمد بود... او به عنوان«پدر سمفونی» شناخته می شود و عادلانه تر این امر برای کوارتت زهی نیز در نظر گرفته شود. هیچ آهنگساز دیگری تا این حد به ترکیبی از خلاقیت، کیفیت و اهمیت تاریخی در این ژانرها دست نیافته است.

مشخصه اصلی موسیقی هایدن توسعه ساختارهای بزرگتر از موتیف های بسیار کوتاه و ساده موسیقی و گاهاً استفاده از فرمهای استاندارد و معمول است. موسیقی وی اغلب به طور فرمال متمرکز شده، و رویدادهای مهم حرکتهای موسیقیایی به سرعت آشکار می شوند.
آثار هایدن نقش بنیادی در توسعه "سونات" داشتند. با این حال، تلاش وی از برخی جهات متفاوت از معاصران جوان خود نظیر موتسارت و بتهوون، که در این شکل از ترکیب هنری سرآمد هستند، بود.
شاید بیش از هر آهنگساز دیگری، موسیقی هایدن با طنز آن شناخته شده است. معروف ترین مثال، آکورد با صدای بلند و ناگهانی در وزن آهسته سمفونی "تعجب" وی می باشد. از دیگر طنزهای موسیقی هایدن می توان به پایان های اشتباه متعدد (به عنوان مثال، در کوارتت اپوس 33 شماره 2 و اپوس 50 شماره 3)، و توهم ریتمیک فوق العاده قرار داده شده در بخش سوم اپوس50 شماره 1 اشاره کرد.

بسیاری از آثار هایدن برای سرور و لذت نوشته شده اند و از ضربی تند و احساسی برخوردارند. این امر تا حدی شاید بیان کننده شخصیت اساسا سالم و متعادل هایدن باشد. استفاده گاه به گاه از گام مینور، اغلب با شخصیت جدی، استثنا قابل توجه به قاعده کلی را تشکیل می دهند. ضرباهنگ سریع هایدن حس و انرژی زیادی، به ویژه در پایان قطعات را به شنونده انتقال می دهند. برخی از نمونه های مشخصه این مطلب را می توان در سمفونی104 "لندن"، کوارتت زهی اپوس50 شماره 1 و پیانو سه تایی Hob XV:27 مشاهده کرد. بعدها، تعداد قطعات احساسی و آهسته را افزایش می یابد، به ویژه در قطعات کوارتت اپوس76 شماره 3 و 5، سمفونی شماره 98 و 102، و پیانو سه تایی Hob XV:23 .

هایدن تا امروز نیز در میان آشنایان با موسیقی کلاسیک، نوپردازی بدعتکار و استادی باذوق به شمار می‌آید که هردم می‌توان در آثارش نکته‌ تازه‌ای پیدا کرد. از سمفونی‌های مشهور او کی توان از «سمفونی خداحافظی» نام برد. سمفونی‌های دوازده‌گانه‌ او که به سمفونی‌های لندن مشهورند، را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ موسیقی دانست.
شهرت و محبوبیت هایدن به جایی رسید که در سال ۱۷۹۷ حکومت اتریش از او خواست آهنگ سرود ملی امپراتوری اتریش و مجار را بسازد. این همان آهنگ سرود ملی آلمان امروز نیز هست. هایدن نماینده واقعی روشنگری بود. رویکرد خوش بینانه به زندگی، تلاش برای یک تعادل بین عقل و احساسات وحس مملو از اعتدال وی منجر به اجتناب از حالات به شدت ناسازگار بود. تمام این ویژگی های منحصر به فرد در موسیقی اش قابل لمس است و تحسین معاصران خود را بر می انگیزید. دوستداران موسیقی نیز در برابر این اشراف و سادگی فریبنده مملو از سرور و شوخ طبعی، غیر قابل مقاومت خواهند بود.

شما را دعوت می کنیم با شنیدن دو آهنگ کلاسیک از آهنگساز و معمار سبک کلاسیک را همراه آرل بشنوید.

آهنگ انتخابی اول Cello Concerto No. 1 (Mstislav Rostropovich)