کاخ ‌توش‌هُولی (Tosh-hovli) ازبکستان

نویسنده : تحریریه معماری آرل

تاریخ : پنجشنبه , ۱۳۹۵/۱۰/۱۶ ۰۰:۵۱

تحریریه معماری آرل

کاخ ‌توش‌هُولی ازبکستان در شهر تاریخی و زیبای خیوه واقع شده است. این کاخ که به خانه سنگی هم شهرت داشته شامل مجلل ترین دکوراسیون در زمان خود بوده و علاوه بر متریال خشت از سنگ تراشیده شده، سرامیک، کاشی و چوب در ساخت آن به کار رفته. کاخ توش هولی بین سال های 1832 تا 1841 ساخته شده که دستور ساخت آن توسط خان خیوه، الله قلی (Allakuli Khan) صادر شده بود. این کاخ و 20 بنای دیگر شهر خیوه توسط خود الله قلی طراحی شده اند.

کاخ ‌توش‌هُولی دارای 150 اتاق و 9 حیاط می باشد و شامل سقف بلندی است که برای نفوذ نسیم به داخل مجموعه تعبیه شده است. الله قلی خان فرد عجولی بود و می خواست کاخ را در عرض دو سال تکمیل کند. به همین دلیل اجرای پروژه با شکست مواجه شد و اتمام پروژه 8 سال به طول انجامید. پروژه ای که هزار نفر در ساخت آن دخیل بودند.

اتاق های کاخ به شیوه سنتی و با توجه به نحوه نورگیری در هر فصل تعبیه شده اند تا الله قلی خان این مکان را برای اقامت خود در هر چهار فصل برگزیند. دیوارها دارای بازشوهای گسترده ای هستند که عنصر پنجره را حذف نموده و آرایه ای از سه نوع کاشی کاری زیبا را به نمایش گذاشته اند. چوب هایی که در اطراف برجک ها بیرون زده و به نوعی این بخش از بنا را ناقص کرده بر اساس یک کانسپت تعبیه شده: دفع بلا و چشم شور.

پلان این کاخ شامل دو ورودی بوده که در ضلع جنوبی و غربی واقع شده است. ورودی غربی یا همان ورودی اصلی برای مهمانان، شهروندان و درخواست عموم از خان برای دادخواهی خیوه تعبیه شده بود. این ورودی به وسیله یک راهرو به درون کاخ اصلی راه داشته که محل ملاقات مهمانان و عموم از خان بوده است. همچنین این دروازه از طریق راهرویی دیگر به اندورنی و حرم سرای خان منتهی می شود. دروازه جنوبی برای کارمندان و خدمه طراحی شده و شامل مسیر باریکی بوده است. امروز هر دو دروازه بسته شده و بازدیدکنندگان از طریق مسیر جدید که تعبیه شده به فضای حرم سرا وارد می شوند.