پنج شنبه های سینما و معماری: هابیت (Hobbit)

نویسنده: مهرداد نجیب زاده

مجموعه فیلم های هابیت (Hobbit) اثر پیتر جکسون جزء خالص ترین اثرهای فانتزی - حماسه ای تاریخ سینما به شمار می رود. کتابی زیبا که به قلم جی.آر.آر تالکین به رشته تحریر در آمده و توسط پیتر جکسون و تیم نویسنده وی به سناریوای طولانی تبدیل شده است. ویژگی مهم داستان هابیت توصیف فضاهای رویایی، اساطیری و فانتزی است که به طرز استادانه ای در فیلم طراحی شده و دکورهای بی نظیری از فصل های کوتاه کتاب به نمایش درآورده است. دَن هانا (Dan Hennah) طراح و دکوراتور سه گانه هابیت جزء بزرگترین و مشهورترین طراح صحنه فیلم های سینمایی در هالیوود می باشد. طراحی دکور و فضاهای معمارنه وی در سری فیلم های هابیت و ارباب حلقه ها از ناب ترین پروژه های تاریخ سینما به شمار می رود. دَن هانا در همکاری قبلی خود با پیتر جکسون در سری فیلم های ارباب حلقه ها موفق شده یک 5 بار نامزد جایزه اسکار شود که یک بار به خاطر فیلم ارباب حلقه ها: بازگشت سلطان برنده جایزه شده است.


بیوگرافی دَن هانا (Dan Hennah)

دَن هانا کشور نیوزیلند متولد شده و از 17 سالگی تحصیلات خود در رشته معماری و طراحی را آغاز نمود. وی در هنگاه تحصیل و پس از فارق التحصیلی به مدت 5 سال برای شرکت های معماری به نام های ویلینگتون و نلسون فعالیت کرده است. پس از چند سال فعالیت در زمینه معماری، وی علاقه شدیدی به طراحی صحنه و دکور برای فیلم های سینمایی نشان داد و با تاتوم اونیل هنرپیشه آمریکایی در این زمینه مشورت کرد. هانا روی طراحی دکوراسیون چند سریال درام در دهه 80 کار کرد، اما شروع فعالیت وی با کمپانی دیزنی و همکاری با جودی فاستر برای فیلم مسخ شده، جهشی بزرگ برای وی به شمار می رفت. پس از چند پروژه کوچک و متوسط، همکاری هانا با پیتر جکسون آغاز شد و پروژه قسمت اول فیلم ارباب حلقه ها کلید خورد. این همکاری در 7 فیلم (ارباب حلقه ها 1 و 2 و 3، کینگ کونگ و هابیت 1 و 2 و 3) ادامه داشت.

خلاصه ای از داستان فیلم

"هابیت" داستان یک هابیت کوچک به نام بیلبو ( مارتین فریمن ) می باشد که به خوشی و خرمی در سرزمین شایر، در حال گذران ایام می باشد. او در این مکان سبز و دوست داشتنی، زندگی آرامی دارد و به نظر می رسد که زندگی به کام باشد. اما وقتی که وی با یک جادوگر به نام گاندولف ( ایان مک کلن ) و سیزده کوتوله ملاقات می کند، مسیر زندگی راحتش دستخوش تغییراتی می شود. گاندولف و یارانش به رهبری یک جنگجوی قدرتمند به نام ثورین ( ریچارد آرمیتج ) ، در جستجوی باز پس گیری پادشاهی کوتوله ها هستند و برای اینکار می بایستی با یک اژدهای مهیب به نام اسماگ، مبارزه کنند. اما در کمال تعجب، بیلبو که فردی ترسو می باشد، با این گروه همراه می شود و این بر خلاف خواسته اعضای گروه است که معتقدند او توانایی جنگجو بودن را ندارد. با اینحال گاندولف با اصرار بر اینکه او می تواند به گروه کمک کند، وی را با خود همراه می کند. این گروه در سفر با موجودات مختلفی از جمله اُرگ ها و غول ها و جن ها برخورد می کنند و البته بیبلو بزودی به موجودی به نام گالوم ( اندی سرکیس ) می رسد که ...

طراحی صحنه

طراحی صحنه سری فیلم های هابیت شباهت زیادی به بناهای دوران قرون وسطی، رنسانس و معماری گوتیک دارد. با وجود تاثیرپذیری هانا از این دوره های تاریخ، نمی توان منکر خلاقیت وی در طراحی فضاهای معمارانه داشت. قصرها، کاخ ها، خانه ها و قلعه های نظامی به گونه آراسته شدند که تصویری نو و تازه در ذهن بیننده ایجاد می کند. خلوص المان ها و آبجکت های معماری زاده ذهن خلاق و قدرتمند دَن هانا می باشد.

 نکته قابل توجه درطراحی دکورها و فضاها، هماهنگی با جلوه های ویژه و رنگ های گرافیکی تصاویر است. چون ما در فیلم های هابیت لوکیشن ها و فضاهای زیادی را مشاهده میکنیم، طراح باید از تکراری نبودن المان های معماری جلوگیری کند تا تنوع و حس مکان در ذهن بیننده نقش ببندد.

 هانا به خوبی از پس این مسئولیت بر آمده و ما در سه فیلم شاهد فضاهای جدید معمارانه هستیم که تشریح کننده خصوصیت کاراکترهای درون قصه و سبک زندگی آنهاست. شاید این یکنواختی در قسمت سوم مجموعه فیلم های هابیت (هابیت: نبرد 5 ارتش) بیشتر به چشم آید که نمی توان به آن خورده گرفت. چون تحرک و صحنه های اکشن به حدی در این قسمت زیاد است که بیننده به این موضوع  توجهی نشان نمی دهد و از تعلیق و نبرد 5 ارتش نهایت لذت را می برد.

تحریریه معماری آرل
منبع: Dann hennah official website