تغییر کاربری از فضای کشف نشده به اسکی زیر زمینی

علاقه مندان به اسکی این ورزش را همیشه در فضاهای باز انجام می دهند و شاید هرگز به ذهن آن ها خطور نکرده باشد که اسکی در فضاهای بسته نیز امکان پذیر است. اما هاوس وانس لندن برای این به وجود آمده که ایده سنتی اسکی در فضای باز را با فراهم ساختن مکانی فوق العاده جذاب برای اسکی بازان در زیر زمین تغییر دهد.  هاوس وانس لندن در داخل طاق های سنگی که قدمت آن ها به سال 1860 میلادی برمی گردد، زیر خطوط راه آهن شهر واترلو(waterloo) در لندن نزدیک خیابان معروف لیک (Leake street) قرار دارد. مکانی در بردارنده فعالیتهای بسیار متنوع که حقیقتاً می تواند فضایی شاد و مفرح برای دوستداران ورزش اسکی فراهم کند. این پروژه بزرگترین پروژه دائمی شرکت وانس و اولین آن در اروپا است. هدف از طراحی این پروژه توسط معماران فضای داخلی، مهیا ساختن فضای اموزشی و تفریحی منحصر به فرد و جذاب برای علاقه مندان بوده است.
 این فضای توسط کارگردان فیلم های سینمایی همیش جنکینسون  (Hamish Jenkinson) هنگام شرکت در جشنواره بانکسی کانز (Banksy cans) که در سال 2009 در تونل خیابان لیک برگزار شده بود به طور کاملاً اتفاقی کشف شد. زمانی که وی به دنبال پیدا کردن سرویس بهداشتی بود، به مسیر اشتباهی رفت تا اینکه خود را  روبروی یک در کوچک دید. هنگامی که در را با پای خود به آهستگی هل داد، با یک فضای باشکوه و فوق العاده بزرگ با پنج تونل بلند و با مساحت تقریبی 25000 مترمربع مواجه شد.
این محیط باشکوه بین سال های 2009 تا 2013 به عنوان مکانی برای اجرای تئاتر با نام اولد ویک(Old Vic) مورد استفاده قرار گرفت که در آن هنرهای دستی و تابلوهای هنرمندان نیز به نمایش گذاشته می شد. بعد از خاتمه یافتن مدت بهره برداری، در سال 2014 شرکت وانس برنده مناقصه سرمایه گذاری در این مکان شد. شرکت وانس در واقع یک شرکت آمریکایی است که در زمینه ورزش اسکی و تولید لباس، کفش و سایر لوازم مرتبط به این ورزش فعالیت می کند. وانس تشخیص داد که این مکان می تواند فضایی مناسب برای تاسیس یک مرکز فرهنگی – ورزشی برای هنر نقاشی، اسکی، فیلم و موسیقی باشد.
شرکت وانس، موضوع تغییر کاربری را به شرکت پیمانکاری(Black Sparrow Presents) واگذار کرد. شرکت پیمانکاری نیز  موضوع را با پیت هلیکار (Pete Hellicar) که از اسکی بازان حرفه ای بود و مهندس معماری تیم گریتکس و نیز طراح پایه های اسکی مارک چرچیل(Marc Churchill) در میان گذاشت. همکاری میان پیت و تیم منجر به فهم و درک متقابل بین ورزش اسکی و اهداف کلی شرکت وانس در فراهم کردن زمینه ای برای خلاقیت و برطرف کردن تمام نیازهای استفاده کنندگان شد.


طراحان در محیط تغییراتی را انجام دادند به نحوی که بتواند شامل مکان هایی جداگانه برای نمایشگاه هنری(vans labs)، بخش سینما، موسیقی، کافه و فضایی گسترده برای اسکی باشد. همان طور که گفته شد این فضا وسیع و شامل پنج تونل است که هر کدام از بخش های مذکور برای یک فعالیت اختصاص یافته است. تونل نمایشگاه هنری با آتلیه هنرمندان برای ایجاد و ارائه آثار هنری است، تونل سینمایی، تونل موسیقی که برای 850 نفر ظرفیت دارد و دو تونل نیز برای ورزش اسکی است. دو قسمت مختص اسکی با توجه به درجه مهارت و حرفه ای بودن استفاده کنندگان به گونه ای متفاوت طراحی شده است. برای ورزشکاران حرفه ای، محیطی با مساحت بیشتر، زمین و دیوارهای بتنی (Bowl)و برای ورزشکاران با مهارت متوسط(Street senses) و مبتدی یا تازه وارد(Mini ramp) نیز محیط های ویژه در نظر گرفته شده است. قابل توجه است که این پنج تونل مستقل با یک کفپوش لاستیکی به یکدیگر متصل شده اند. ایده طراحی این کفپوش از کفشی که توسط شرکت وانس تولید می شود الهام گرفته است. همچنین در طراحی فضاهای داخلی از طرحهای خود شرکت استفاده شده است. درب ورودی، راهروجها، سالن های اسکی و صندلی های سینما همه مبتنی بر طرح های اقتباس شده از عناصر متفاوت ورزش اسکی از آغاز تا عصر حاضر است. هر چند در بیشتر مواقع حاضرین ترغیب می شوند که سوار این عناصر  شوند  اما مجاز به اینکار نیستند.
نکته جالب اینکه طراح این پروژه، جایگاهی برای نشستن حضار و سالن انتظار در نظر نگرفته است. در نگاه اول این امر قابل انتقاد به نظر می رسد زیرا اصل بر وجود چنین جایگاه و سالنی است، اما به نظر می رسد عدم طراحی چنین موردی به این دلیل است که طراح ترجیح داده که علاقه مندان این ورزش، در عوض نشستن و انتظار، اسکی بازان را تماشا کنند یا حداقل در این فضای جالب و جذاب گردش کنند و نکات تازه ای را کشف کنند. همچنین نکته قابل توجه دیگر این است که دو تونل سینما و موسیقی در کنار هم قرار دارند و طراح، عایق صدا روی دیوارهای تونل سینما قرار نداده است. چنین امری باعث می شود تا نتوان به صورت همزمان دو فعالیت را در دو تونل یاد شده برگزار نمود. در نتیجه هنگامی که در تونل موسیقی مراسمی برگزار می شود عملاً نمی توان در سینما به تماشای فیلم نشست.

 فضایی با چنین وسعت گسترده باعث شده تا دو ورودی مجزا وجود داشته باشد؛ ورودی اول، از طرف خیابان ستیشن اپروچ(Station approach Rd)که ورودی اصلی محسوب می شود. ورودی دوم  خیابان لیک است که از سال 2008 دیوارهای آن، محلی برای نمایش نقاشی های دیواری برای عموم است.به نظر می رسد وجود ورودی از طرف خیابان هنری لیک می تواند مقدمه و شروع مناسب و جذابی برای آغاز گردش در این محیط باشد.
نکته جالب اینکه تغییراتی که طراحان انجام دادند تنها در مورد فضاهای داخلی است، اما در مورد ظاهر و نمای پروژه تغییرات اساسی انجام نشده، و چنین نمای بیرونی ساده با فضای داخلی مدرن و شگفت انگیز مغایر است و نشان نمی دهد که فضای داخلی باشکوه و اعجاب انگیز وجود دارد. ظاهراً هدف طراحان این بوده تا شرکت کنندگان به محض ورود، با فضای داخلی بسیار متفاوت و خارق العاده ای مواجه شوند.

مطمئناً طراحان این پروژه با چالش های متعددی مواجه شدند؛ یکی از بزرگترین چالش ها این بود که پروژه در داخل طاق های سنگی قدیمی قرار دارد که مانعی برای اجرای کارهای سازه ای یا کمترین تغییر وضع موجود می باشد. چالش مهم دیگر روشنایی پروژه بود چرا که معمولاً اسکی در فضاهای باز مثلاً در پارک ها انجام می شود. با در نظرگرفتن این وضعیت وظیفه طراحان این بود که روشنایی پروژه را به خوبی فراهم کنند تا مشکلی برای دید اسکی بازان ایجاد نشود. به همین خاطر برای روشنایی فضا از لوله های نئونی فلزی روی سقف ها و دیوارها استفاده شد، به نحوی که نورپردازی از سقف ها  و دیوارها منعکس شود. با این سبک، طراحان بر زیبایی سقف ها  و دیوارهای سنگی افزودند بدون اینکه نور آن به چشم آسیب برساند. در کافه، از چراغ های آویزی نزدیک به میزها استفاده شد که به نظر می رسد هدف از آن این است که فضای کمتری اشغال شود و در نتیجه احساس صمیمیت به کسانی که در کافه هستند نیز منتقل شود.
باید گفت عمده ترین مواد مورد استفاده در طراحی فضاهای داخلی، لاستیک و بتن است. اگر چه به نظر می رسد استفاده از لاستیک با طاق های سنگی که قبلاً موجود بوده تناقض داشته و قابل انتقاد است، اما  معماران ترجیح دادند که از لاستیک استفاده کنند چرا که این ماده در برابر رطوبت محیط پروژه مقاومت دارد و در نتیجه مانع از سرخوردن بازیکنان در هنگام اسکی می شود. همچنین بعد از پایان مدت سرمایه گذاری پروژه توسط شرکت وانس جمع آوری و بازیافت لاستیک ساده است. شایان ذکر است که شکل پذیری راحت و آسان و رنگ های متفاوت و متنوع لاستیک، این امکان را برای معماران فراهم کرده که از طرح ها و اشکال مختلف و متنوع برای بوجود آوردن زیبایی بصری و ساخت علایم و تابلوهایی برای راهنمایی تصویری مراجعین بهره ببرند. از بتن نیزعمدتاً در زمین و دیوارهای ورودی اصلی  و تونل های اسکی استفاده شده است. 
به نظر می رسد وجود این محیط خارق العاده زیر زمینی در شهر لندن که دارای فرهنگ های متنوع است، توانست اهداف شرکت وانس در جذب علاقه مندان به ورزش اسکی را محقق کند و قادر است محیطی کاملاً مشابه با محیط معمولی اسکی را فراهم کند. این پروژه  فضایی ورزشی- اجتماعی برای علاقه مندان است تا در یک طرح ابتکاری و خلاقانه، بتوانند ورزش اسکی را با موسیقی، فیلم و سایر هنرها پیوند بزنند.

گردآورنده: دیمه ضعیف 
منابع:-archello-thecitylane-archdaliyundesignmag