مجموعه ی اقامتی باغ زمان / محمدرضا قانعی

تحریریه معماری آرل
سفر به دامنه های زاگرس و حاشیۀ زاینده رود، طبیعتی افسونگر با ناهمواری های بکر. آنچه در میان این طبیعت خودنمایی می کرد، تجاوز ویلاهایی بود که گویی آهنگی متفاوت با تپه ها می نواختند. این ناموزونی ها باعث شد جرقه ای در ذهن مان شعله ور شود، تا هم ساز با طبیعت بنوازیم، ، دست سازهایی که شگفتی های طبیعی را بهتر نمایان کند. اینگونه شد که طبیعت همچون نقاشی بر ذهن ما نقش افکند و به چالشی برای معماریمان تبدیل شد.

چالشی ازجنس مراقبت و یکرنگی پس وظیفۀ خود دانستیم که تعادل و چرخۀ موزون را در هم نشکنیم و با آن همراه شویم. چه در خط آسمان و چه در خط زمین. اما چطور؟ بدون شک سوال فوق جوابی به غیر از سقف هایی با شیروانی قرمز دارد... شاید بهترین پاسخ به این سؤال در معماری های بدون معمار منطقه نهفته باشد. روستای پلکانی سرآقا سید نمونه ای ناب در دل طبیعت است، آنچه بختیاری های ساکن در منطقۀ زردکوه با قدرت ناخودآگاه خود بر پستی ها و بلندی های زمین نشانده اند، تمدن و رفتارهای اجتماعی مردم ،آنان که در مسیر زمان بر زمین هایمان تأثیری ناملموس داشتند.

ورای این پرسش و پاسخ ها، مجموعۀ ویلاهای مان را "باغ زمان" نام نهادیم تا در مسیر پر پیچ و خم طراحی ردپای زمانه را از یاد نبریم. این باغ را بر تراس های طبیعی منطقۀ سامان در مجاورت پل زمانخان نشاندیم و در طول طراحی، طبیعت را معلمی مقتدر دانسته و همچون شاگردی مطیع، ظرفیت های آن را الگوی خود قرار دادیم. در این راستا ویلاهایمان شکل گرفتند، زمین و آسمانه بناهایمان بر پستی ها و بلندی های زمین و آسمان بستر منطبق شد.

در این پروژه از مصالح بوم آورد استفاده کردیم و لباسی از جنس محیط بر تن بناهایمان پوشاندیم. سنگ هایی که تاکنون طبیعت را ساخته بودند، تکیه گاهمان شدند و با اندکی تغییر دیوارهایمان را ساختند، جزئی جدایی ناپذیر از کالبد بناهایمان شدند و سازه را شکل دادند. ظاهر و باطن! اما جدارۀ جنوبی را از سنگ ها مصون نگاه داشتیم، اجازه دادیم دیوار شیشه ای مرزی شفاف بین ما و طبیعت ایجاد کند و قابی باشد برای نقاشی به سبک رئالیسم. باز شویی با مقیاس بزرگ تا بتوانیم کیفیت فضایی از جنس نیمه باز را تجربه کنیم. در مسیر طراحی این قاب ها، وجود حفاظ را برای ایجاد محرمیت از یاد نبردیم . حفاظی مشبک، تا ببینیم و دیده نشویم، ترفندی که همواره در این جغرافیا رایج بوده و نقش های مختلفی بازی کرده است،
گاهی در آجر مشبک های بناهای کویـری، گاهـی روبنده ای بر چهره زنان عـرب. در این راستا گام برداشتیم تا انعطاف پذیری را از فضا و قدرت عمـل را از کاربرانمـان نگیـریم، تا بتوانیـم دســت آن ها را در انتخاب کیفیت فضایی دلخواه شان باز بگذاریم.

توجه به سبزینگی را در عطف توجه مان قراردادیم و برای حریم ویلاها از آن کمک گرفتیم. دیوارهایی سبز به وجود آوردیم که افزون بر حفظ حریم تا حد توان در صدد جبران خسارت وارد آمده به محیط براییم. از بام هایمان نیز غافل نشدیم. با دادن کاربری متفاوت به بام هایمان آنها را از تبدیل شدن به عرصه ای برای خودنمایی تاسیسات نجات دادیم، بام هایمان تبدیل به فرصتی برای ساکنین طبقۀ بالا شدند و حیاط هایمان را شکل دادند.

این مجموعه علاوه بر داشتن بافتی ارگانیک دسترسی خوانا به هر ویلا دارد. خودروها در بالاترین تراز تپه پارک شده و کاربران از طریق پله های متعدد که در مجموعه طراحی شده است، به سمت ویلاها هدایت می شوند. لازم به ذکر است که کیفیت فضایی پله ها به گونهای است که به خودمان اجازه می دهیم آنها را کوچه باغ بنامیم، کوچه باغهایی سبز با دیوار سنگی بلند که شاخص سرزمین های کوهستانی است.

در مجموع، ویلاهای اقامتی باغ زمان، تار و پود های مختلف را در هم تنیده و بافتی یکپارچه و ارگانیک به وجود آورده است که هر جزء آن، به صورت مستقل و در عین حال همگام با سایر اجزا در حال فعالیت است. شاید تشبیه چشمانداز ویلاهای باغ زمان به یک پازل یکپارچه بیراه نباشد. چرا که اجزای مجموعه چنان در هم چفت و بست شده اندکه گویی اجازه جدایی هیچکدام از قطعات را به مخاطب نمی دهند.


نام پروژه : مجموعه ی اقامتی باغ زمان
مشاور و طراح پروژه : مهندسان مشاور پلشیر
کارفرما : شرکت آمایش و توسعه ی زنده رود
سرپرست گروه طراحی : محمدرضا قانعی
گروه طراحی : علی شیخ الاسلام، هیوا اعتمادی، اشکان قانعی
همکاران طرح : علی خلیل پرور، سعید صادقیان، مارال شکرانی، مریم علیخانی
همکاران فنی : حسن حجرالاسودی، ایمان فردوسیان، محمد هادیان، مسعود رضوانی
همکاران گرافیک : ناره گراگوسیان، مهشید حسینی، مروارید موید
عکاس : فرشید نصرآبادی، حسن عبدالهی
جایزه : رتبه اول در جایزه معماری و معماری داخلی

تحریریه معماری آرل
منبع : مهندسان مشاور پلشیر

لینک مستقیم : https://www.arel.ir/fa/News-View-8320.html