کلاسیک های معماری: خانه روبی اثر فرانک لوید رایت

شرکت معماری: فرانک لوید رایت
موقعیت بنا: شیکاگو، ایالات متحده آمریکا
کارفرما: فردریک سی. روبی
سال ساخت پروژه: 1910

خانه روبی که در فاصله سال های 1908 تا 1910 برای فردریک سی. روبی و خانواده اش طراحی و ساخته شده است جزء اولین آثار فرانک لوید رایت محسوب می شود. لوید رایت با طراحی این بنا که متاثر از منظر چمنزارهای مسطح و وسیع نیمه غربی آمریکا بوده است، یعنی در حقیقت جایی که خود او  در آنجا بزرگ شده بود، طراحی به سبک خانه های آمریکایی را مجددا احیا کرد. این رویکرد جدید او به سبک پرری (Prairie) مشهور است. 

براساس گفته های رایت در رابطه با این بنا: " یک دشت و مرغزار زیبایی خودش را دارد و این ما هستیم که باید این زیبایی را تشخیص داده و بر این زیبایی طبیعی و سکوت این فضا تاکید کنیم". بنابراین او در رویکرد خود در طراحی این بناها از بام هایی با شیب های ملایم، ارتفاع کم برای طراحی بنا، خط آسمان ملایم، دودکش های سنگین و اگزجره و کنسول های وسیع، ایوان هایی در ارتفاع کم و دیوارهای جداکننده حیاط خصوصی  که در عین حال مانع دید نمی شدند، استفاده کرد که اکثر ویژگی ها ذکر شده را در خانه روبی می توان دید.

خانه روبی نظام هوشمندانه ای برای تفکیک فضای عمومی از خصوصی دارد، این خانه که برای طراحی آن، از کنار خیابان فاصله ای در نظر گرفته شده، با مجموعه ای از سطوح افقی طراحی شده است. پیش آمدگی این صفحات به واسطه فرم آنها باعث شده است که فضای داخلی به درون فضای بیرون کشیده شود در عین حال که کماکان نشان دهنده محدوده فضای داخلی است. 

این بازی با فضاهای خصوصی خواسته کارفرما بوده است که بر این ایده تاکید داشت که بتواند بیرون خانه را ببیند در عین حال که داخل خانه دیده نشود. رایت به واسطه استفاده از یک کنسول عظیم در طرح این بنا توانست به نتیجه دلخواه کارفرما برسد. این کنسول بزرگ که بر فراز حیاطی که ورودی را در خود جای داده، در جهت غرب کشیده شده است حدود 3 متر از نزدکترین المان سازه ای که در مجاورش وجود دارد بیرون زده و حدود 6.5 متر از نزدیکترین ستون آجری در مجاورت خود به  بیرون امتداد یافته است. 

همانگونه که در بسیاری از پروژه های رایت دیده می شود، ورودی این بنا به سادگی و در نگاه اول قابل تشخیص نیست. چرا که رایت معتقد بود مسیر دست یابی به یک خانه باید یک مسیر هیجان انگیز و ماجراجویانه باشد. رایت به علاوه به واسطه استفاده از المان شومینه، بر اهمیت قلب خانه تاکید می کند. این شومینه باعث تفکیک فضای نشیمن از ناهارخوری در طبقه اول و در اتاق بازی و اتاق بیلیارد در طبقه دوم می شود.

برنامه فیزیکی این بنا شامل یک فضای نشیمن، یک اتاق ناهارخوری، یک آشپزخانه، یک اتاق بیلیارد، چهار اتاق خواب و یک اتاق برای خدمه که است که همه آنها علاوه بر اینکه محدوده مشخصی دارند اما به درون یکدیگر کشیده می شوند. 

این فضاها به واسطه یک شبکه مدولار تعیین شده اند که نظم این شبکه متاثر از جرزهای 120 سانتی متری پنجره است. رایت بعلاوه برای طرح این بنا از پنجره هایی که ابعاد استاندارد دارند، استفاده نکرده است. او در عوض از پنجره های سبکی استفاده کرد که از قطعاتی از شیشه شفاف و شیشه رنگ شده تشکیل شده اند. عموما طرح روی این قطعات نیز ملهم از طبیعت می باشد. 

هدف از استفاده از این پنجره ها این بوده است که امکان ورود نور به داخل خانه تامین شود در عین حال که به لحاظ دید از بیرون خانه، محرمیت فضا حفظ شود. رایت در رابطه با استفاده از این پنجره های روشن و سبک چنین می گوید: " اینگونه، فضای بیرون به فضای داخل کشیده می شود و فضای داخلی نیز می تواند به داخل فضای خارج برود". در خانه روبی 175 پنجره شیشه ایی دکوراتیو شده وجود دارد که از صفحات شیشه ای پولیش شده، شیشه های کلیسایی و زهوارهایی از جنس صفحات زینک پوشیده از مس تشکیل شده است. این صفحات مسی در حقیقت اتصالات فلزی هستند که شیشه را در سرجای خود نگه می دارند.

پیش آمدگی این پنجره ها در نمای شرقی و غربی، در راستای سقف های کوتاه، بر محور طولی بنا تاکید داشته و چشم را به سمت خارج بنا هدایت می کند. این پنجره ها بعلاوه روی درهای فرانسوی در سرتاسر دیوار جنوبی و در تراز اصلی بنا کشیده شده است که راه به بالکن دارند. زاویه خورشید، خیلی دقیق برای طراحی کنسول ها محاسبه شده است تا نور خورشید ظهر نیمه تابستان تنها به قسمت پایین کل نما برخورد کند، در عین حال که اجازه می دهد نور، جهت تامین گرمایش برای فصول بهار و پاییز به داخل خانه راه یابد.

در طراحی کل این بنا آجرهای رومن با ملات زرد رنگ به کار رفته است و تنها در کنسول ها و بالکن آجری معلق از تیرهای فولادی به عنوان نگهبان سازه استفاده شده است. رایت در طراحی این بنا از آجر ها در حالت افقی استفاده کرده و این کار او باعث شده است که پرداخت نهایی خانه روبی کاملا ایده آل برای خانه ای به سبک پرری باشد. سبکی که او به واسطه اصولی که در معماری به آنها باور داشت، به وجود آمده است. استفاده از خطوط افقی کشیده و کنسول های وسیع و ایجاد فضای داخلی که روشنایی کافی داشته و محیطی گرم دارد و بعلاوه با استفاده از مبلمان طراحی خود رایت، دکوراسیون شده است، در کنار توازنی که بین فضاهای خصوصی و عمومی به وجود آمده است، همه در کنار هم باعث شده اند خانه روبی ویژگی منحصر به فردی داشته باشد که به زبان فردریک سی. روبی " ایده آل ترین نقطه جهان برای زندگی است".






تحریریه معماری آرل
منبع: Arcdaily.com, وبسایت www.gowright.org , کتاب Knight, Caroline. Frank Lloyd Wright. Parragon Publishing, 2005. Print. and Storrer, William Allin , کتاب The Architecture of Frank Lloyd Wright: A Complete Catalog. 3rd ed. London, 1979.