تحریریه معماری آرل
همراهان همیشگی آرل، از این پس با بخش نوینی در دوشنبه های آرل با شما همراه خواهیم شد که به بررسی آثار هنرمندان در زمینه هنرهای تجسمی می پردازد. در اولین قسمت از این مجموعه با هنرمند نوگرای هنر مدرن ایران بهمن محصص با شما عزیزان همراه هستیم...بهمن محصص سال 1309 در رشت متولد شد و فراگیری نقاشی را از چهارده سالگی در کارگاه حبیب محمدی آغاز کرد. به دانشگاه هنرهای زیبا تهران رفت تا نقاشی بخواند. اما درس را رها کرد و مدتی هم نزد جلیل ضیاپور نقاشی می کرد. سال 1333 به ایتالیا رفت و در آکادمی هنرها زیبا رم نزد فروچی فراتسی به تحصیل نقاشی مشغول شد. در آن دوران ابتدا فیگوراتیورئالیستی و سپس انتزاعی کار می کرد. سال 1342 با نخستین نمایشگاه خود با عنوان فی فی از خوشحالی فریاد می کشد به ایران بازگشت و سال 1348 برای همیشه مقیم ایتالیا شد. این نمایشگاه تولد دوباره فیگور در آثار محصص و تثبیت او در هنر ایران بود. فیگورهای او عموما بازنمایی وفادارانه ابعاد و تناسبات تن نیستند. تاکید او بر جنبه های جسمانی بدن در عریانی اندام ها و رنگ گذاری های زمخت نقاشی ها و متریال سرد و سخت مجسمه ها نمایان است. محصص در مهم ترین و شناخته شده ترین مجموعه کارهایش اسطوره های مدیترانه ای مانند مینوتور را بر پس زمینه ای دو یا چند تکه و تخت، همچون محل تلاقی دریا و ساحل به تصویر می کشد. او رویدادهای سیاسی و تاریخی را هم از زاویه ای فلسفی و به شکلی تراژیک به تصویر در آرده است. دیگر مجموعه مهمی که بدان شناخته می شود طبیعت بی جان های اوست. کولاژهایش مجموعه ای پر تعداد از کارهای او به ویژه در سال های پایانی اند. طراحی ها و چاپ ها هم از دیگر آثاری هستند که از او بر جای مانده اند. محصص همچچنین آثار مختلفی از جمله از پیراندللو، مالاپارته و ژان ژنه ترجمه کرد و چند تئاتر بر روی صحنه برد. بهمن محصص سال 1389 در رم درگذشت.
"...محصص در چاپ گری هم دستی توانا داشت و غالبا موضوعات معمول در نقاشی اش( ماهی، پرنده و غیره) را به روش های لیتوگرافی و آکواتینت چاپ و تکثیر می کرد. در دو دهه آخر عمر بیشتر به نقاشی با مداد رنگی و گواش می پرداخت و نیز به کلاژسازی روی آورده بود. او کولاژها ا "اسامبلاژ"مینامید، زیرا بدون طرح قبلی و به تدریج شکل می گرفتند..."
"... محصص با دیدگاه هنری شخصی به ایران آمد و عقایدش را با صراحت در چند مصاحبه توضیح داد: " از نظر من هنر پدیده ایست روشنفکری، به معنی فعالیت مغزی"، " هر هنر ماندنی، به خاطر جهانی بودنش است. زبان تمام دنیا را پیدا کردن و به زبان تمام دنیا برای تمام دنیا حرف زدن"، " امروزه با این انترناسیونالیسمی که وجود دارداحمقانه است بیاییم به زور کار شرقی بکنیم، امکان ندارد. بیستر نقاش های ما که این کار را می کنند یا خودشان از کار عقب می افتند و یا شعور تشخیص ندارند. می بایست دید شرقی وجود داشته باشد و این در صورتی است که هنرمند شعور داشته باشد. ولی دید نباید لوکال باشد. دید باید فردی باشد و در فرد اصالت تجلی می کند". این گفته های محصص در زمانی مطرح شد که "سقاخانه" گسترش یافته و و بسیاری از نقاشان به انتزاع به آن روی آورده بودند..."
فیلمی کوتاه از مستند "فی فی از خوشحالی زوزه می کشد" در ارتباط با شخصیت و آثار بهمن محصص اثر بیتا فراهانی
برخی از آثار بینظیر بهمن محصص:
جمعه سیاه 8 سپتامبر 1978
تحریریه معماری آرل
منابع: نشریه هنرهای تصویری حرفه هنرمند شماره 54
مقاله "محصص: هنرمند تکرو" به قلم رویین پاکباز