12 پیشــنهاد برای “دوستدار کودک" کردن شــهرهایمان



این روزها، تکنولوژی متهم ردیف اول دلایل متعدد دورشدن کودکان از بازیهای فیزیکی در فضای باز است. اما اگر به قضیه منصفانه بنگریم، یکی از عوامل مهم که کمتر نقد و بررسی میشود، مشکلات مرتبط با طراحی شهری، به ویژه طراحی "شهر دوستدار کودک" است. ساختن شهری مطبوع کودکان کاری است که ضوابط و سختیهای خاص خود را دارد. اما گاهی میتوان با اعمال تغییرات جزئی، شهرها را برای کودکان دلپذیرتر کرد.
امروزه بیش از یک میلیارد کودک در شهرها در حال رشد هستند؛ عددی که در سالهای آینده افزایش خواهد یافت. نزدیک به دو دهه است که "یونیسف" و "برنامه اسکان بشر ســازمان ملل متحد" به طور مشــترک طرح شهر دوســتدار کودک را خلاقانه راه اندازی کرده اند و سیاست ها و چهارچوب ها به طور فزایندهای برای معرفی نیازهای کودکان در شهرها تدوین شده اند؛ اما همچنان چالش های بسیاری باقی مانده است.
چگونه می توان سیاست های انتزاعی را به زندگی روزمره کودکان، سرپرستان و والدین مرتبط کرد؟
چگونه می توان نیازهای کودکان را بیشتر در مسیر اصلی مباحث شهرنشــینی پیش برد؟
و چگونه خود کودکان را برای بهره برداری از افکار نو و انرژی خلاقانه جوانان شهری شریک کرد؟

در جایی که دولت، مدارس و والدین آنها درمی مانند، کودکان خود به طور شگفت آوری راهکارهای مؤثر و قدرتمندی خلق می کنند. براى مدتى بســیار طولانى، مردم زندگى خانوادگى و شهرى را به طور انحصارى مختص زمان مشترك سپرى ‌شده بین اعضای خانواده و افراد جامعه در نظر مى‌گرفتند. هرچه بیشتر والدین محیط هاى شهرى را براى تربیت فرزندانشان برگزیده اند، این تعریف به تدریج وارونه شده است. با این حال، سازندگان شهر كوچك‌ترین و آسیب پذیرترین كاربرانشان را فراموش مى‌كنند.

همان طور كه "انریکه پنالوسا" مشهور مى‌گوید: "كودكان گونه های شاخصى هستند. اگر ما بتوانیم شهر موفقى براى كودكان طراحى كنیم، شهر موفقى براى همه خواهیم داشت." تصاویــر، مــوارد و مثال هایی كــه در ادامه می آینــد ١٢ روش براى مطبوع‌كردن شــهرها براى كودكان را مرور مى‌كنند. لازم به یادآوری است، این موارد فهرست جامعى به شــمار نمى‌آیند؛ اما براى آغاز این مبحث تنظیم شده اند. شما هم میتوانید براى تكمیل این فهرســت پیشنهادات خود را ارائه كنید!

1- خيابان به عنوان زمين بازى

گاهى خلق يك حس برای مكان خاص، به سادگى نصب يك تاب از درخت اســت. اين يك حركت كم هزينه و متفكرانه اســت كه بچه ها را به درنگ، بازی کردن و استفاده از تمام خيابان به عنوان زمين بازی وادار میکند. خانواده ی ما به طور اتفاقى به اين تاب در خيابان "ایروینگ" در سانفرانسيسكو برخورد كرد كه به ســرعت به نكته قابل توجه گشــت وگذار بعد ازظهرى ما تبدیل شد.

2- فضايى براى اسكوتر و دوچرخه سوارى

اغلب كودكان، اولين طعم آزاديشان را بر روى دوچرخه، اسكوتر يا اسكيت تجربه مي‌كنند. متأســفانه معدود فضاهاى ارزشمند و امن موجود براى لذت بردن از اين آزادى، محدود به پارك‌ها و خيابان هاى مسكونى آرام هستند كه دوچرخه سوارى به منظور تردد تقريبا در آنها غيرممكن است. شهرهاى ايده آل حقيقى، شهرهايى هســتند كه مسيرهاى دوچرخه سوارى را در خيابان هاى شلوغ و مقصد تردد، كه خانواده ها تمايل براى زندگى، خريد و تفريح دارند، فراهم كرده باشند.

3- پارکینگ های جذاب و در دسترس

پارکینگ ها، راه حل متداول و بى‌ضررى به منظور تبديل فضاى اختصاص یافته براى توقف خودروها در سطح خيابان، به فضاى عمومى مشترك هستند. به هرحال، مهم اســت كه ما اين ويژگى‌ها را براى كاربران از تمامى گروه هاى سنّى، طراحى كنيم. اكثريت قريب به اتفاق، به عنوان حياط خلوت هايى براى كافه ها و رستوران ها استفاده می شوند؛ ولى الزامى در اين باره وجود ندارد. اين محل پارك كوچك، واقع در خيابان "اســپرینگ" لس آنجلس، شــامل نيمكت هاى عمومى، دوچرخه هاى ثابت و فوتبال دستى است!

4- خطوط عابر پياده‌ى فراوان و جذاب

به طور كلى در خيابان هاى بسيارى خطوط عابر پياده محدود به چهارراه هاى اصلى اســت كه تردد از يك سمت به ســمت ديگر را تبدیل به امرى سخت و خطرناك مى‌كند. اين امر، اغلب مســتلزم طى مسافته اى طولانى براى رسيدن به يكى از آنها است كه اغلب براى پاهاى كوچك سخت است. خطوط عابر پياده‌ى فراوان و جذاب هماننــد اين خط عابر پياده در "مونت رویال" مونترآل عبور از خيابان را راحت، ايمن و مفرح و رانندگان را ملزم به كاهش سرعت و هوشياری بیشتر مي‌كند.

5- آلات موسيقى اشتراكى

هنگامىكه برنامه "كليدهايى به خيابانها" در تابستان گذشته از چهار پيانوى عمومى به روى ونكوورى‌هاى غيرمطلع رونمايى كرد، نتايج به دســت آمده شگفتآور بود. پلازاهاى عمومى با تجمع شهروندان براى ملحق شدن به این حركت، همراه با آلات موســيقى مختلف (يا فقط توسط صدايشان) سريعا به محل برگزارى كنسرتهاى بداهه بدل شدند. خانواده ما نتوانست از کنار يكى از اين پيانوها بدون توقف نیم ساعته عبور كند.

6- فعال كردن كوچه هاى تاريكمان

كوچه هاى تاريــك هم به معناى ديگــر فضاهاى تلف(تضعيف) شــده اى هســتند كه در انتظار احياء با صرف هزينــه كم يا درصــورت امكان ايجاد تعامل، هستند. اين كوچه ويژه رو به FraserStreet در ونكوور جنوبى- كمى بيش از چند بسته رنگ هزينه برداشته و برای گردهمایی کودکان و بزرگسالان فضايى امن و جذاب از نظر بصرى فراهم آورده است که شديداً مورد نياز بود.

7- هنر خيابانى مفهومى

هنر خيابانى به مدت طولانى به عنوان روشى براى زيباسازى سطوح خالى و نمايش تفاخر شهرى شناخته شده بود. هنگامى كه این کار به روش مفهومى انجام شــود، تفكر و خيال را نيز برانگيخته مى‌كند و از كســانى كه با سرعت پايينترى در شــهر تردد مى‌كنند، تقدير مى‌كند. پروژه‌ى "مین اســتریت تریل" كه توسط گروهى از شــعرا در "مانت پلزانت" ونكوور بنيان گذارى شده اســت. خانواده ی ما را براى هفته ها مجبور به جستوجو در تمام طول خيابان اصلى (با پاى پياده و روى دوچرخه) براى يافتن جديدترين شعرها كرد.

8- بازنگرى در پارك‌هاى مسطح

نميتوان اثر تخريبى پارك‌هاى مســطح در ســرزندگى و پياده مدارى يك همسايگى مشخص را دست كم گرفت. اين پاركينگ كه پيش از ايــن در تصرف يك بانك در "النگ بیچ" بود. با رنگ زرد، پاركينگ دوچرخه، پايه ای برای بازى با توپ، تعدادى صندلى و چتر و يك ديوارنماى بسيار زيبا از "جیم موریسون" بازسازی شده است.

9- ترويج غذاخوردن در پياده رو

هميشــه تقســيم غذا حركتى اجتماعى بوده اســت و جامعه ی ما به صورت فزايندهاى اين عمل را پشت حصارها، ديوارها و درهاى بسته انجام مي دهد. حياط خلوت هــاى پياده رويــى روش فوق العادهاى براى تغييــر اين روند و بازگرداندن خوردن به عنوان اشتراكى‌ترين فعاليت، همانند زمانهاى گذشته، است.اين فروشگاه سر نبش در "مایل اند" مونترآل، ميزهاى غذاخورى‌مانندى را در پياده رو قرار داده وخانواده ها را به توقف و تعامل با همسايگانشان براى صبحانه، ناهار و شام تشویق مى‌كند.

10- دسترسى به آب

مهم نيست با فرزندانم به كجا سفر مى‌كنم؛ تقريباً هميشه از نزديكى آب سر در مى‌آوريم. در حالى‌كه وقت گذراندن در ساحل بهترين حالت ممكن است، ما گاه ىشرايط لازم را نداريم. استخرها يى براى راه رفتن، آب پاشها و فواره ها بهترين دوستان والدين هســتند و براى خانواده ها، به ويژه در گرماى سخت تابستان فضايى براى تجمع فراهم مى‌كنند. "گراند پارک" لسآ نجلس، نمونه ی بسيار خوبى است كه سرسبزى شهرى شگفت انگيزى را در قلب شهر ايجاد كرده است.

11- اندكى حس شيطنت و هيجان

براى يك كودك، شــيطنت آميزترين حس ها، خاطره انگيزترين آنها است. برنامه ريزان شهرى براى ترويج بازى‌هاى پرتحرك وتعاملى در هر فرصتى، بايد به كارهاى خود ازچشم كودكانشان نگاه كنند. به عنــوان مثــال، ايــن پله هــاى عمومى واقــع در خيابــان "فیشرمنز وارف" سانفرانسيسكو به عنوان يك پيانوى بزرگ عمل مى‌كند و با هر گام نت متفاوتى را به صدا در مى‌آورد. اين پله ها باعث شدند فرزندان من براى بيش از يك ساعت سرگرم شوند و فعاليت فیزیکی داشته باشند!

12- رام كردن گاو نر

به طور كلى، هر راه ‌كارى كه مي توانيم براى كاهش سرعت و هوشیاری بیشتر رانندگان وسايل نقليه به كار ببريم، خيابانهاى ما را بيشتر "دوستدار كودك" مى‌كند. اين راه ‌كارها شامل و البته نه محدود به باريك ‌كردن مسيرهاى تردد وسايل نقليه، كاهش سقف سرعت مجاز، مسدودكردن مسير تردد و افزايش تابلوهاى ايست، است. تنها در اينصورت است كه كودكان احساس امنيت و از بازى در خيابان، مقابل خانه هايشان استقبال مى‌كنند.

تحریریه معماری آرل
نویسنده :کریس برونتلت
برگردان: سحر پشتکوه
منبع : فصلنامه همشهری معماری

لینک مستقیم : https://www.arel.ir/fa/News-View-3761.html