۰۲۱-۲۲۹۰۱۹۰۵-۶

تاریخ سه شنبه , ۱۳۹۵/۰۳/۲۵ ۱۳:۵۴
ژان فرانسوا لیوتار
گردآورنده: الهه کاشی
 ژان فرانسوا لیوتار نظریه‌پرداز ادبی و از پیشگامان فلسفهٔ پست‌مدرن در جهان به شمار می رود و درباره معنای پست مدرن این گونه اظهار نظر می کند: برآنم که در اینجا به برخی مسایلی که واژه ی "پست مدرن" را احاطه کرده اند اشاره کنم، نه اینکه تمام این مسائل را فیضله دهم، از این رو صرفا به طرح چند نکته ی کوتاه می پردازم. من آن نیست که باب مباحثه را ببندم بلکه می خواهم آن را بگشایم و به گسترش مباحثه مذکور مجال دهم، آن هم از طریق رفع بعضی سردرگمی ها و ابهام ها، تا آن جا که امکان باشد.
خود این واژه نیز به مباحثات گوناگونی دامن زده است که سه تا از آن ها را مشخص خواهیم ساخت.
اول، تقابل مابین مدرنیسم و پست مدرنیسم، یا جنبش مدرن (45-1910) در نظریه ی معماری. بنا به نظر پائولو پورتوگسی در کتاب معماری مدرن ( Dopo architettura moderna ) در معماری مدرن نوعی گسیختگی یا قطع وجود دارد، قطعی که الغای سروریِ هندسه ی اقلیدسی است، هندسه ای که در شعر تجسمی جنبش مشهور به دِ استیل (De Stijl) والایش یافته است. بنا به نظر ویکتوریو گریگوتی (Victorio Grigotti)، دیگر معمار ایتالیایی، تفاوت بین این دو دوره با چیزی مشخص می شود که شاید خود شکاف جذاب تری باشد. در دوره پست مدرن دیگر از پیوند نزدیک میان پروژه ی معماری و پیشرفت اجتماعی- تاریخی معطوف به تحقق رهایی بشر خبری نیست. معماری پست مدرن محکوم به ایجاد مجموعه ای چندگانه از تغییرات کوچک در فضایی است که به ارث برده، و محکوم است به صرف نظر کردن از پروژه ی تجدید بنای نهایی کل فضای اشغال شده توسط بشریت. از این منظر، دیدگاه مان به چشم اندازی وسیع تر گشوده می شود.
با این بیان، دیگر افق جهان شمول سازی و رهایی عمومی، برابر چشمان انسان پست مدرن، یا در این مورد خاص، معمار پست مدرن وجود ندارد. محو چنین ایده ای از پیشرفت درون نیت مندی و آزادی، نوعی لحن، سبک و اسلوب خاص معماری پست مدرن را تشریح می کند که من آن را گونه ای معماری چهل تکه یا کولاژ شده می نامم، تواتر بالای نقل عناصری از سبک ها یا دوره های پیشین (مثلا سنتی یا مدرن) و چشم پوشی از ملاحظه ای پیرامون و نظایر آن.
درباره ی این جنبه از پست مدرن، صرفا به یک اشاره بسنده می کنم. "پست" در عبارت "پست مدرنیست" در این مورد خاص یعنی در مورد توالی ساده ی سالی، را باید به معنای ناهم زمانی دوره ها دانست، دوره هایی که هریک به وضوح قابل تشخیص اند. چیزی شبیه تغییر جهت، جهتی جدید در دنباله ی مسیر پیشن. باید اشاره کنم که این ایده ی توالی زمانی، ایده ی کاملا مدرن است. این ایده به مسیحیت، دکارت گرایی و ژاکوبی گرایی تعلق دارد: این که هرگاه در حال آغاز چیزی جدید هستیم، عقربه های ساعت را روبه روی صفر می گذاریم. ایده ی مدرنیته شدیدا مبتنی این اصل اساسی است که بریدن از سنت ها و آغاز کردن شیوه ی جدیدی از زندگی و تفکر ممکن و ضروری است. امروزه می توانیم مسلم بگیریم که این بریدن شیوه ای فراموشی و سرکوب، یا به عبارت دیگر شیوه ای تکرار گذشته است و نه غلبه بر آن.
به اعتماد من، نقل عناصری از سبک های معماری گذشته در سبکی جدید، روندی است شبیه کاربرد بقایای زندگی گذشته در عمل رویا (dream- work)، به همان معنایی که فروید در کتاب "تعبیر خواب" توضیح می دهد. این کاربرد تکرار یا نقل (عناصر)- چه وارونه گویانه (ironic)، چه ریشخند آمیز چه طور دیگر- در جریان های غالب نقاشی معاصر با نام هایی چون "گذر از آوانگاردیسم" (اشیل بونیتا اولیوا) یا نواکسپرسیونیسم به چشم می خورد. هنگام اشاره به سومین نکته، از نو به این پرسش بر میگردم.

برای اطلاعات بیشتر از مباحثات دوم و سوم، در قسمت بعدی با آرل همراه باشید.

تحریریه معماری آرل
منبع: فصلنامه معماری و ساختمان شماره 2
تعداد بازدید : ۴۵۱۱
برچسب ها :
ارسال نظرات

نظر شما :

مهندسین مشاور معماری
کاردستی با وسایل دور ریختنی
شرکت طراحی دکوراسیون اداری 
طراحی و اجرای فروشگاه زنجیره ای

عضویت در گروه معماران آرل

بعد از ثبت ایمیل ، حتما از طریق لینک فعال سازی ، عضویت خود را فعال کنید.


طراحی و ساخت ویلا
بازسازی ساختمان
اخذ تاییدیه کمیته نما 
طراحی داخلی مطب
تماس با گروه معماران آرل
: تهران ، نیاوران، سه راه یاسر،ساختمان آوا 2،
پلاک 250، طبقه 3، واحد 34
تلفن  :  ۶-۲۲۹۰۱۹۰۵-۰۲۱ 
فکس :    ۲۲۹۰۱۹۰۷-۰۲۱
ایمیل: info@arel.ir