تحریریه معماری آرل

صرف نظر از موضوع اشعه‌هاي زيانبار خورشيدي، بارها پيش آمده که بازتاب نور بر صفحه تلويزيون، ما را ناچار به استفاده از پرده‌هاي گوناگون بر پنجره ساختمان‌هايمان کرده است؛ پنجره‌هايي که بايد قاب عکسي زنده از مناظر اطراف‌مان باشد و نور و زيبايي را برايمان به ارمغان آورد اما اکنون پنجره‌هاي الکترونيکي و هوشمند سگاگلس، پوششي است که به‌طور شفاف به خواسته‌هاي ما پاسخ مي‌گويد.

از آغاز تمدن بشري تا به امروز پنجره‌ها بخش جدايي‌ناپذير ساختمان‌ها بوده‌اند. پيش از اين پنجره‌ها در صنعت ساختمان‌سازي تنها براي استفاده از نور مطلوب در روز و ايجاد تهويه مناسب هواي ساختمان استفاده مي‌شد اما با پيشرفت اين صنعت و شکل‌گيري هنر معماري مدرن و اهميت عناصر زيباشناسي در ساختمان و محيط زندگي بشر، پنجره‌ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار شدند چراکه علاوه بر نور و تهويه، به‌منظور استفاده از مناظر طبيعي و محيط خارج از ساختمان و اشکال زيباي خود نقش کليدي در ساختمان‌ها داشتند.اما با تمام اين ويژگي‌ها پنجره‌ها داراي بعضي نقصان‌ها نيز بودند. از جمله اتلاف بيش از حد انرژي گرمايي در زمستان و سرمايي در تابستان و تابش نور نامناسب و نامطلوب خورشيد از جمله اشعه‌هاي ماوراي بنفش که به سبب آن گرما و نور غير‌قابل کنترلي وارد ساختمان مي‌شد.با پيشرفت صنعت و تکنولوژي، پنجره‌هاي دوجداره براي حل اين مشکلات وارد بازار شد که از اتلاف انرژي جلوگيري مي‌کرد اما هنوز مشکل نور و تابش خورشيد و حرارت ناشي از آن وجود داشت. اگرچه استفاده از پرده‌هاي گوناگون و شيشه‌هاي لعاب‌دار (رفلکس) در ساختمان‌ها و بناهاي گوناگون تا حدودي مشکل را حل کرده بود اما مانع ديد کافي و بهره‌مندي از طبيعت مي‌شد. علاوه بر اين تنها در مقابل نور ايستادگي مي‌کرد و حرارت خورشيدي هنوز مشکل بزرگ ساختمان‌ها خصوصا در تابستان به قوت خود پايدار بود به‌خصوص که اين شيشه‌هاي رنگي و لعاب‌دار در تمام طول روز و ايام سال تيره بودند و مانع نور طبيعي خورشيد مي‌شدند چراکه در زمستان وجود نور مناسب خورشيد در کاهش مصرف انرژي در ساختمان‌ها اثرگذار بود. دانشمندان با مطالعات بسيار در زمينه نور مناسب اماکن مسکوني، تجاري و اداري به اين نتيجه رسيدند که نور طبيعي روز و نمايش فضاي باز و منظره‌هاي طبيعي در انسان به شادي و رفاه و بالا رفتن راندمان و بهره‌وري کاري کارمندان در محيط اداري بسيار موثر است. با توجه به اين مسائل که نور مناسب و به دور از اشعه‌هاي منفي خورشيدي در طراحي معماري چقدر موثر است، دانشمندان نسل جديدي از پنجره‌ها را وارد بازار کردند كه اين پنجره‌ها با نام تجاري سگاگلس (Sage Glass) شناخته مي‌شوند.

ویدویی از شرکت سازنده این نوع پنجرها تماشا کنید.
 

 

سگاگلس نوعي پنجره الکترونيکي است که اشعه‌هاي نامطلوب خورشيدي را کنترل مي‌کند. درواقع شما با فشار دادن يک دکمه و فعال‌سازي يون‌هاي درون شيشه پنجره آن را به ميزان دلخواه تيره مي‌کنيد و بدون آنکه در ديد شما نسبت به بيرون و مناظر اطراف نقصاني ايجاد شود از وارد شدن اشعه‌هاي منفي خورشيد و حرارت نامطلوب جلوگيري مي‌کنيد.
سگاگلس برخلاف محصولات مشابه در بازار مانند شيشه‌هاي لعاب‌دار که با جذبUV خورشيدي (اشعه فرابنفش) باعث تيرگي شيشه مي‌شود به‌وسيله لايه‌هاي نازک فيلم که از چندين لايه اکسيد تنگستن تشکيل شده با صرف انرژي برق بسيار کم (۲۸/۰ وات بر فوت) در عرض چند ثانيه شيشه را از حالت شفاف به موقعيت رنگي تبديل مي‌کند.
حالا شما بدون به کار بستن پرده‌هاي گوناگون نه‌تنها از منظره دلخواه خود بهره مي‌گيريد بلکه يک نور طبيعي و بدون نقص را وارد ساختمان مي‌کنيد. ديگر مي‌توانيد از صفحه مانيتور يا تلويزيون خود بدون هيچ دخالتي با رنگ طبيعي و دلخواه و بدون بازتاب نور استفاده کنيد.


علاوه بر اين شما شاهد کاهش مصرف انرژي نيز خواهيد بود. اين پوشش روي شيشه‌هاي شفاف معمولي، انتقال نور مرئي را از ۶۲‌ به ۵/۳‌درصد کاهش مي‌دهد و ضريب انتقال گرما از ۴۸‌ به ۰۹/۰‌درصد تبديل مي‌شود. به اين ترتيب با کاهش حرارت شديد خورشيد در روزهاي گرم تابستان شاهد هواي دلپذيرتر در خانه و مصرف برق کمتر در سيستم‌هاي خنک‌کننده خواهيم بود. همچنين در زمستان مي‌توانيد از نور بيشتر براي گرم کردن خانه استفاده کنيد در حالي که شيشه‌هاي لعابي در تمام طول سال تيره هستند. بهره‌وري بيشتر از نور روز در خانه سبب استفاده کمتر از لامپ‌ها و روشنايي‌ها مي‌شود و با استفاده از اين نوع شيشه بهترين نور را وارد خانه مي‌کنيد. تجربيات علمي نشان داده است که نور خورشيد مي‌تواند به رنگ اجسام داخل خانه صدمه وارد کند. لايه محافظتي اين نوع شيشه‌ها مانع نفوذ اين انوار خورشيدي خواهد شد. شايان ذکر است که سگاگلس داراي جداره‌هاي محافظتي در مقابل خروج گرماي مطلوب زمستان نيز هست.


يکي از کاربردهاي اين نوع شيشه‌ها در پنجره‌هاي سقفي است که نه‌تنها نور مناسب را به محيط مي‌رساند بلکه به معماران و طراحان دکوراسيون اين فرصت را مي‌دهد تا ديد زيباي شب و روشنايي و گرماي مطلوب روز را بدون هيچ مشکلي در جهت رفع تمام نياز‌هاي ساختمان وارد طرح‌‌هاي خود کنند.
هزينه استفاده از اين نوع پنجره‌ها در ظاهر بسيار زياد است و مبالغ بسيار زيادي براي آنها بايد پرداخت شود. اما با يک محاسبه کوچک مي‌توان دريافت که در درازمدت با کاهش مصرف انرژي و زيان‌هاي ناشي از نور نامطلوب خورشيدي و خطرات آن و ساير هزينه‌هاي جانبي ماننده پرده‌ها و سيستم‌هاي تهويه قوي و... هزينه اصلي چند برابر قابل بازگشت است. علاوه بر اين سگاگلس داراي دوام و طول عمر بيشتري نسبت به ساير پنجره‌هاي لعابي است که پس از مدتيUV خود را از دست مي‌دهند.


سگاگلس براي اولين‌بار در سال ۲۰۰۶ ميلادي در يک کارخانه آمريکايي راه‌اندازي شد و اکنون به فروش مي‌رسد. نمونه‌هايي از اين محصول در ساير کشورها از جمله کشور‌هاي اروپايي نيز توليد شده است. به‌تازگي يک کارخانه اتومبيل‌سازي در ژاپن از اين فن‌آوري در شيشه‌‌هاي اتومبيل‌هاي خود استفاده کرده است.