معماری هزاره سوم: معماری سیال

مارکوس نواک بیان می کند که :" معماری سیال در فضای سایبر یک معماری فاقد ماده است. نوعی از معماری است که با عناصر انتزاعی اش مدام در حال تغییر است و معماری است که به موسیقی گرایش دارد". او که در زمینه طراحی محیط های هوشمند واقعی، مجازی و ترکیبی با استفاده از تکنیک های الگوریتمی کار می کند را می توان جزو پیشگامان این معماری دانست. این گونه است که مانا را می توان در نامانا پدید آورد. این نکته را می توان نقطه عطفی برای معماری سیال دانست.
معماری سیال عبارتست از نوعی معماری که شکل و فرم آن وابسته به مخاطب خود باشد، برای استقبال شما باز شده و یا برای دفاع بسته شود. در این معماری می توان شاهد تولد یک حیطه فعالیت و فضای جدید بود که در گذشته وجود نداشته است. پارامتر اصلی برنامه ریزی فرامدرن، اصل سیالیت است که خود نیز بر پایه اصل ارتباطات بنا شده. مفهوم سیالیت، ایجاد نزیک ترین و کوتاه ترین رابطه بین انسان و عوامل تشکیل دهنده فضا است و این کوتاهی مسیر در جنبه های زمانی و مکانی خود اصلی است.
در این فضا فرم های منطقی، پرسپکتیو و قانون جاذبه جای خود را به آمیخته شدن بعد چهارم (زمان) با فضا و عناصر سازنده آن داده است. چرخش ها، انحنا و تغییراتی که در این معماری به چشم می خورد در پاسخ گویی به عکس العمل افرادی است که در این مکان قرار می گیرند. بنابراین انسان در درجه اول اهمیت است. معماری سیال نه تنها در پی سیالیت در فرم و فضا است بلکه در عملکرد نیز جویای این مطلب می باشد. اصل و سیاسیت کلی معماری سیال بر پایه اصل ارتباطات بین عوامل تشکیل دهنده فضا با انسان بنا شده است.
توصیف فضای سیال از جایی آغاز می شود که نقطه ای نیاز به حرکت داشته باشد. انسان به عنوان این نقطه و به منظور درک فضا نیاز به حرکت در بعد فضا دارد. اما خصلت این فضا چیست؟ فضای سیال مصنوع بشر باید از چنان ویژگی های فضاهای طبیعی برخوردار باشد  که بدون محصور شدن، محدوده هایی متفاوت با فواصل نرم و ارتباطات سیال به وجود آورد.

تحریریه معماری آرل
گردآورنده: پروانه شاه سوار
منبع: فصلنامه طراح شماره 9 نوشته متین باستان فرد، فواد هدایت نظری