تحریریه معماری آرل
ژاک فراسکو (jacque fresco) یکی از نوابغ دنیای علم و فناوری، معماری، فلسفه، و نظریات مفهومی آینده نگر می باشد که سال 1916 در منطقه بروکلین آمریکا به دنیا آمده است. برای فردی به سن و سال فراسکو بازنشستگی و استراحت بیشتر صدق می کند. شاید برای معماران جوان عجیب باشد که وی در سن 101 سالگی هنوز هم سرگرم طراحی شهرهای پایدارر و ابرشهرهای پیشرفته است. وی با سخنرانی‌ها و مقالات بسیاری ایده‌های خود را طرح و از آنها دفاع می‌کند. این ایده‌ها بازه‌ای از شهرهای پایدار، کارایی انرژی، مدیریت منابع طبیعی، فناوری سایبری‌شده و نقش علم در جامعه را شامل می‌شوند. فراسکو به همراه همکار و شریک خود رکسان مدوز (Roxanne Meadows) بنیان گذار و مدیر ارشد پروژه ونوس هستند. پروژه ای که شاید راه حل بزرگترین مشکلات شیوه زندگی به لحاظ روان شناسی، شهرنشینی، تسریع و بهبود در زندگی شهرنشینی، حفظ منابع پایدار و ذخیره عنصر زمان باشد. در ادامه خلاصه ای از فعالیت های فراسکو و پروژه ونوس را مشاهده می نمایید. مسیر جوانی فراسکو دارای تجربیات زیادی در زمینه های شغلی مختلف برای کمپانی های متفاوتی بوده است. شرکت هوایی داگلاس اولین موقعیت شغلی را برای این نابغه فراهم نمود. پس از چند سال وی به نیروی هوایی ایالت متحده پیوست و در بخش طراحی فنی این سازمان مشغول به کار شد. زمان زیادی نگذشته بود که فراسکو از نیروی هوایی هم به خاطر اختلافات عقیده ای و مسیر فکری متفاوت استعفا داد و به صورت شخصی کار خود را دنبال نمود. پس از این سال ها وی گرایشات زیادی مانند کارخانه سازی، فناوری های سه بعدی، آزمایشگاه های پژوهش های علمی و حتی سینمای علمی تخیلی در برنامه کار وی جای گرفتند.
دوران میانسالی فراسکو به فلوریدا نقل مکان کرد و برای مدت کوتاهی بر روی یک قایق تفریحی زندگی کرد و به مطالعه روانشناسی پرداخت. او به خاطر دانش زیادی در زمینه روانشاسی، معماری، هنر و تکنولوژی در همایش های گوناگونی شرکت کرد و در تمام این مدت وی را با عنوان "دکتر" خطاب می کردند. در صورتی که فراسکو تا کنون از هیچ مدرک دانشگاهی برخوردار نبوده است. همین دلیل بر علت بود که ارتقاء ذهنی خلاق و بزرگ به همراه نظریات علمی تحقق پذیر ملزم به مدرک دانشگاهی نیست. بسیاری از نظرات شخصی و جمعی فراسکو در سه قسمت مستند مشهور به نام باورهای زمانه (Zeitgeist) به رشته تصویر در آمده که او در آنها در مورد مدیریت دنیای امروز و پروژه ونوس توضیحات کاملی می دهد. مستند The Choice is Ours یک فیلم اختصاصی در مورد نظریات معمارانه فراسکو و پروژه ونوس به شمار می رود که فراسکو و روکسان مدوز آن را مدیریت کرده اند.
پروژه ونوس سازمانی است که فرسکو تمام زندگی و آثار حرفه‌ایش را در آن گرد آورده است. این سازمان نمایانگر ایده‌ها و طرح‌های او برای آینده‌ای بدون فقر، جنگ، جرم، فساد و اتلاف است. بنیان این سازمان در سال ۱۹۸۰ میلادی گذاشته شد ولی نام پروژه ونوس در سال ۱۹۹۴ میلادی به آن اطلاق شد. روکسان مدوز همکار نزدیک وی در سراسر این پروژه بوده است. در سال ۲۰۱۰ میلادی وی تلاش کرد که اصطلاح اقتصاد منبع‌محور را به نام خود ثبت کند. اما پس از بررسی تعریف و کاربردش، آن را کلی‌تر از آن دانستند که بتواند به عنوان یک تعریف مشخص ثبت شود. اصطلاح اقتصاد منبع محور هسته مرکزی پروژه ونوس و شیوه مدیریت آن محسوب می شود. فرسکو در مبانی پروژه ونوس پیشنهاد می‌کند که در یک اقتصاد منبع‌مبنا، باید منابع را بر اساس نیاز مصرف‌کننده به کالاها و خدمات تخصیص داد و این کار باید بر پایه دسترسی‌پذیری، پایداری و پیشرفت‌های فناوریک باشد. در نتیجه، نقش پول از بین می‌رود و به جای آن، کامپیوترهای عظیم و متمرکزی صف بندی کالاها و خدمات را به عهده می‌گیرند و شهروندان درون این صف امکان سفارش محصول یا خدمات مورد نظر خود را خواهند داشت. وی این امر را با تمام‌کامپیوتری کردن و خودکارسازی کامل فعالیت‌هایی چون تولید، انبارداری و ترابری و ساخت شهرهای پاک و پربازده (از دیدگاه مصرف انرژی) امکان پذیر می‌داند. واقعا عجیب است که یک نفر در سال 1970 ایده ای به این بزرگی را در برنامه محبوب لری کینگ معرفی کند که حتی در آن سال هم قابل اجرا بوده است. در این بین صحبت های دکتر بهرخ خوشنویس هم در قسمت سوم مستند باورهای زمانه (Zeitgeist) در مورد دستگاه های 3D Print شنیدنی است.
تحریریه معماری آرل
منبع: Arel.ir